İtalyan mutfağı denince akla ilk gelenler genelde pizza ve makarna olsa da bu mutfağın asıl gücü, katman katman lezzet sunan tariflerinde gizli. Bu tariflerin başında da lazanya geliyor.
Kıymalı harcı, özel sosları ve fırından çıktığında yayılan o eşsiz kokusuyla lazanya, İtalyan sofralarını evinize taşımak için harika bir seçim. Vereceğimiz lazanya tarifi ile mutfağınızda bir İtalyan esintisi yaratabilirsiniz. Bu klasik lezzeti evde en güzel haliyle yapabilmeniz için
lazanyanın tarihinden tarifine, püf noktalarından pişirme önerilerine kadar kapsamlı bir rehber hazırladık.
Lazanya gibi pek çok farklı lezzetli en güzel şekilde pişirebileceğiniz farklı fırın modelleri için Koçtaş’ı ziyaret edebileceğinizi unutmayın.
Bu hatırlatmayı da yaptığımıza göre şimdi ilk olarak lazanyanın tarihine göz atalım.
Lazanya sadece lezzetiyle değil, köklü geçmişiyle de dikkat çeken bir yemek olmasının yanı sıra Antik Yunan sofralarında görülen ve bilinen ilk makarna şeklidir.
“Lasagna” kelimesi Yunanca “laganon” kelimesinden türemiştir. Bu da düz ve kat kat dizilen hamur parçalarıyla yapılan o dönemki makarna türlerine verilen isimdir. İtalya’da zamanla gelişerek bugünkü kıvamına ulaşan lazanya, M.Ö. 1000’li yıllardan bu yana farklı şekillerde tüketilmiştir. Ancak modern lazanya, İtalya’nın Emilia-Romagna bölgesiyle özellikle Bolonya (Bologna) şehrinde gelişerek bugünkü halini almıştır.
Modern haliyle lazanya; kıymalı domates sosu (ragü), beşamel sos ve lazanya yapraklarının kat kat dizilip fırınlanmasıyla hazırlanır. Tabii Lazanya’nın pek çok farklı çeşidi bulunur. Bölgeden bölgeye, hatta aileden aileye değişen bir gelenek gibi değerlendirebilirsiniz.
Şimdi gelin, klasik tarifin haricinde bilinen diğer lazanya çeşitlerine bakalım.
Lazanya Çeşitleri Nelerdir?
Klasik kıymalı tarifin dışında lazanya; sebzeli, tavuklu, deniz ürünlü ya da sadece peynirli olarak da yapılabilir. İşte, bazı popüler lazanya çeşitleri:
Lazanya Bolonez (Lasagna alla Bolognese): En bilinen versiyondur. Kıymalı domates sosu ve beşamel sosla hazırlanır.
Sebzeli Lazanya: Kabak, ıspanak, mantar gibi sebzelerle hazırlanır. Vejetaryenler için uygun bir alternatif olduğunu söyleyebiliriz.
Peynirli Lazanya (Four Cheese): Mozzarella, parmesan, ricotta ve gorgonzola gibi farklı peynirlerin katmanlara serpiştirilmesiyle yapılır. Peynirseverler için dört peynirli ve lezzetli bir seçenektir.
Tavuklu Lazanya: Tavuk eti, mantar ve krema ile yapılır; tavuktan vazgeçemeyenler için idealdir.
Farklı çeşitlerinden bahsettiğimize göre şimdi de klasik lazanya tarifine geçelim.
Klasik Lazanya Tarifi
Zahmetli gibi görünse de klasik lazanya “lezzeti her şeye değer” dedirten tariflerden biridir. Elbette biraz sevgi ve emek ister, ama sonunda fırından çıkan o mis gibi kokunun verdiği mutluluk buna fazlasıyla değecektir.
Hazırsanız siz sevginizi ve emeğinizi ortaya koyun, biz de ihtiyacınız olan malzemeleri ve adım adım tarif detaylarını paylaşalım.
Malzemeler (4-6 kişilik)
Lazanya yapımı farklı aşamalardan oluşur. Bunun için önce bolonez sos, ardından beşamel sos ve peynir karışımlarını sıralayacağız.
Bolonez Sos Malzemeleri
2 yemek kaşığı zeytinyağı
1 adet kuru soğan (küçük doğranmış)
2 diş sarımsak (ezilmiş)
1 adet havuç (rendelenmiş/rondodan geçirilmiş)
1 adet kereviz sapı (ince doğranmış)
500 gr dana kıyma (tercihen orta yağlı)
2 yemek kaşığı domates salçası
400 gr rendelenmiş domates (veya 1 kutu domates konservesi)
1 çay kaşığı tuz
1 çay kaşığı karabiber
1 çay kaşığı kekik
1 çay kaşığı fesleğen
Yarım çay bardağı su (gerekirse kıvam için)
Beşamel Sos Malzemeleri
2 yemek kaşığı tereyağı
2 yemek kaşığı un (tercihen elenmiş)
2 su bardağı süt
Yarım çay kaşığı tuz
Yarım çay kaşığı karabiber
Bir tutam muskat rendesi (isteğe bağlı)
Peynir Karışımı
1 su bardağı rendelenmiş kaşar peyniri
3 yemek kaşığı parmesan (İsteğe bağlı, ama lezzeti artırır.)
Mozzarella, beyaz peynir veya ricotta (Tercihe bağlı olarak karıştırılabilir.)
Diğer Malzemeler
9-12 adet lazanya yaprağı (Kullanıma hazır değilse önden haşlanabilir.)
1 yemek kaşığı zeytinyağı (fırın kabı için)
1 çay kaşığı tereyağı (fırın kabının kenarlarını yağlamak için)
Adım Adım Yapılışı
1. Adım: Bolonez Sos Yapımı
Geniş bir tavaya zeytinyağını alın ve doğradığınız soğanı ekleyin. Orta ateşte pembeleşene kadar kavurun.
Ardından üzerine sarımsağı ekleyin, birkaç saniye çevirdikten sonra rendelenmiş havuç ve kerevizi ilave edin.
Sebzeler yumuşayınca kıymayı ekleyin ve suyunu salıp çekene kadar kavurun.
Salçayı ekleyip birkaç dakika kavurduktan sonra rendelenmiş domatesi ve baharatları koyun.
Hazırladığınız karışımı kısık ateşte 15-20 dakika kapağı kapalı şekilde pişirin. Gerekirse az su ekleyerek kıvamı açabilirsiniz.
2. Adım: Beşamel Sos Yapımı
Küçük bir tencerede tereyağını eritin, ardından elediğiniz unu ekleyin ve kokusu çıkana kadar 2-3 dakika boyunca kavurun.
Sütü azar azar ekleyerek sürekli karıştırın. Topaklanmaması için hızlıca çırpabilirsiniz.
Sos koyulaşınca tuz, karabiber ve isteğe bağlı olarak muskat ekleyin. Biraz karıştırıp ocaktan alabilirsiniz.
3. Adım: Fırın Kabını Hazırlama
Isıya dayanıklı orta boy bir fırın kabını tereyağıyla yağlayın.
En alta lazanya yapraklarının dibe yapışmaması için çok ince bir kat bolonez sos koyun.
4. Adım: Lazanyayı Kat Kat Dizme
Lazanya genellikle 3 ya da 4 kat halinde hazırlanır. Bu tarifte 4 katlı klasik bir dizilim öneriyoruz. Her katta 3 yaprak olacak şekilde ilerleyebilirsiniz (toplamda 12 yaprak).
Sıralamayı aşağıdaki gibi takip edebilirsiniz:
Lazanya yaprakları
Bolonez sos
Beşamel sos
Peynir karışımı
Bu sıralamayı 4 kat olacak şekilde tekrar edin. En üst kata sadece beşamel sos ve bolca rendelenmiş peynir karışımı ekleyin. Üstü güzelce kızaracak şekilde yaymanız yeterli olacaktır.
Not: Hazır lazanya yaprakları genellikle 13×7 cm boyutunda olur. Standart bir fırın kabı (20×30 cm) için her katta 3 yaprak yeterli olur. Yapraklar kabınıza tam oturmazsa kırarak boşlukları doldurabilirsiniz. En üst katın düzgün görünmesi için bu katı daha dikkatli yerleştirmenizi öneririz.
Lazanya Yaparken Dikkat Etmeniz Gereken Püf Noktaları
Lazanya katmanlı bir yemek olduğu için yaparken dikkat edeceğiniz pek çok nokta lezzetini hayli artıracaktır. Aşağıda saydığımız noktalara dikkat ederek tadına doyamayacağınız bir lazanya hazırlayabilirsiniz.
Yaprakları Önceden Haşlamak Gerekir mi?
Hazır satılan lazanya yapraklarının çoğu doğrudan fırında pişmeye uygundur. Ancak paket üzerinde “önceden haşlanmalı” ibaresi varsa kısa süreli haşlamayı ihmal etmeyin. Aksi takdirde tam pişmeyebilir.
Not: Çok ince yapraklar kullanıyorsanız direkt fırında pişirmek daha iyi sonuç verebilir.
Sos Miktarı Önemli
Yaprakların hem pişmesi hem de lazanyanın kuru kalmaması için bolonez ve beşamel sos miktarı yeterli olmalı. Kuru kalan katlar pişince sert olur. Özellikle kenarlarda yeterince sos bıraktığınızdan emin olun.
Fırın Kabını Yağlamayı Unutmayın
Yaprakların dibe yapışmasını önlemek için fırın kabının tabanını hafifçe yağlamayı ya da ince bir kat bolonez sos yaymayı unutmayın.
Katları Eşit Dağıtın
Malzemeleri önceden dörde bölüp her kata eşit şekilde dağıtarak hem lezzet hem görünüm anlamında çok daha dengeli bir sonuç elde edebilirsiniz.
Fırından Çıktıktan Sonra Hemen Kesmeyin
Lazanyayı fırından çıkardıktan sonra en az 10 dakika dinlendirin. Böylece katlar oturur, dilimlerken dağılmaz ve hem görüntü hem de servis kolaylığı sağlanmış olur.
Peynir Katmanını Abartmayın, Üst Kata Cömert Davranın
Her katın arasına peynir koymak lezzetli olur, ama çok fazla koyarsanız içerisi fazla akışkan kalabilir. Bunun yerine en bol peyniri en üste saklarsanız eriyip kızararak nefis bir kabuk oluşturduğunu göreceksiniz.
Lezzetli, misafirlerinizi ilk ısırıkta hayran bırakacak lazanya tarifini tüm ipuçlarıyla paylaştık. Tüm püf noktalarıyla paylaştığımız lazanya tarifi mutfağınızdaki nefis kokuların başrolü olacak. Siz sadece malzemeleri hazırlayın; pişirme kısmında güvenebileceğiniz fırın modelleri için de Koçtaş’ın geniş ürün yelpazesine mutlaka göz atın.
