Konu temel mutfak aletleri olduğunda kesme tahtası her evin olmazsa olmazı. İster tam bir mutfak ve pişirme tutkunu olun ister sadece gerektiği için yemek pişiriyor olun, doğru kesme tahtası kullanmak yemek pişirme deneyiminizi önemli ölçüde etkiler. Bu yazımızda doğrama tahtası nasıl olmalı konusunda önemli noktaları, kesme tahtası çeşitlerinin artılarını ve eksilerini ele aldık. Siz de mutfak işlerinde yeniyseniz lezzetli yemekler yapmak için “Hobinin En Lezzetli ve Doyurucu Hali: Mutfak Becerileri” yazımızdan ilham alabilirsiniz. Ayrıca dilerseniz kesme tahtası modelleri ve fiyatları için de Koçtaş’ı ziyaret edebilirsiniz.
İdeal kesme tahtası; doğrama, dilimleme, küp şeklinde doğrama gibi farklı kesme yöntemleri için sağlam ve sabit bir yüzey sağlamalı. Bunun için doğrama tahtasına karar vermeden önce çeşitli faktörleri göz önünde bulundurmanızda fayda var:
Boyut: Mutfak alanınıza ve pişirme ihtiyaçlarınıza uygun bir boyut seçin. Daha büyük bir kesme tahtası, daha fazla çalışma alanı sağlarken küçük bir doğrama tahtasını saklamak daha kolaydır.
Kalınlık: Eğilmeyi veya bükülmeyi önlemek için yeterli kalınlıkta bir kesme tahtası tercih edin. Daha kalın tahtalar genellikle daha dayanıklıdır.
Ağırlık: Daha ağır bir kesme tahtası, kullanım sırasında kaymaz. Böylece küçük mutfak kazalarının önüne geçersiniz. Ancak çok ağır olursa da kullanırken zorlanabileceğinizi hatırlatalım.
Malzeme: İhtiyaçlarınıza ve tercihlerinize bağlı olarak kesme tahtası malzemesine karar verebilirsiniz. Sert ağaç ve bambu tahtalar bıçak dostu ve doğal antimikrobiyal özelliktedir. Yani mikroorganizmaları öldürür veya büyümelerini durdurur. Ayrıca estetik açıdan da daha şık olduklarını söyleyebiliriz. Ancak ekonomiklik ve bulaşık makinesinde kullanım kolaylığı sizin için daha önemliyse plastik kesme tahtalarını tercih edebilirsiniz. Yine de sağlığınıza zarar vermeyen malzemelerden yapılmış olanları tercih etmenizi öneririz.
Kesme Tahtası Hangi Ağaçtan Olmalı?
Ahşap, doğal estetiği ve dayanıklılığı nedeniyle kesme tahtaları için kullanılan oldukça popüler bir malzeme. Ahşap ne kadar sert olursa eğrilmeye ve yarılmaya o kadar dayanıklı olur. Ayrıca ahşap kesme tahtası alırken gözeneksiz ahşapları tercih etmenizde fayda var. Akçaağaç, kiraz, ceviz ve kayından yapılmış ahşap kesme tahtaları ideal seçeneklerdir. Çünkü küçük gözeneklidirler ve bu sayede bakteri oluşumunu önlerler.
Haydi gelin, kesme tahtasında yaygın olarak kullanılan bu ahşap türlerine biraz daha detaylı bakalım:
Akçaağaç: Sertliği ve bakterilere karşı direnciyle bilinen akçaağaç, kesme tahtaları için mükemmel bir seçimdir.
Kiraz: Hoş bir kırmızımsı tona sahip olan kiraz, bazı ahşap türlerine göre daha az gözeneklidir.
Kayın: Küçük gözenekleri ve dayanıklılığı nedeniyle mükemmel bir kesme tahtası malzemesi olduğunu belirtelim. Bakteri oluşumunu engellemenin yanı sıra leke, kesme izi ve renk bozulmaları da oluşmaz.
Ceviz: Benzer şekilde ceviz de mutfakta mükemmel bir seçim. Akçaağaçtan daha yumuşak olmasına rağmen sert bir ağaçtır. Koyu renkli ceviz, sunduğu estetiğin yanı sıra bıçak izlerine karşı da dayanıklı bir ahşap türüdür.
Ahşap kesme tahtası satın almayı planlıyorsanız maun ve gül ağacı gibi çok sert ağaçlardan veya dişbudak ve kızıl meşe gibi açık gözenekli ağaçlardan uzak durmalısınız. Ayrıca çok sert ahşap; bıçaklarınıza zarar verir, kırar veya köreltir. Açık gözenekli ahşaplar ise bakterileri içine alarak onları güvensiz hale getirir veya çok fazla su emerek zamanla deforme olur.
Hangi Kesme Tahtası Sağlıklıdır?
Yemek hazırlama söz konusu olduğunda hijyenin öncelikli olduğu tartışılmaz. Özellikle çiğ et veya balık kesiyorsanız kesme tahtaları daha da önem kazanır. İşte, bu nedenle bir kesme tahtasının sağlıklı olduğunu söyleyebilmek için bakteri üremesini ne derece engellediği oldukça önemlidir.
Ahşap kesme tahtalarının, özellikle akçaağaç gibi sert ve damarlı ağaçlardan yapılan tahtaların, plastik veya mermer doğrama tahtalarından daha sağlıklı olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü ahşap, bakterilerin büyümesini engelleyebilecek doğal antimikrobiyal özelliklere sahiptir.
Bambu kesme tahtası: Bambu, geleneksel ahşaba kıyasla popüler bir çevre dostu alternatif. Hafif ve dayanıklıdır. Doğal antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Bambu kesme tahtaları aynı zamanda bıçak darbelerine karşı da hassastır.
Ahşap kesme tahtası: Özellikle akçaağaç veya ceviz gibi sert ağaçlardan yapılanlar klasiktir. Bıçak izlerine karşı dayanıklıdır, doğal olarak antimikrobiyaldir ve estetik açıdan mutfağa şıklık katarlar.
Cam kesme tahtası: Şık olmasına ve kolay temizlenmesine rağmen mutfağınız için en iyi seçenek değildir. Zira bıçaklarınızı köreltir, kolayca kırılabilir ve oldukça kaygandır. Üstelik yemek malzemelerinizi cam yüzeylerde kesmek ve dilimlemek için daha fazla çaba harcamanız gerekir. Bu da her zaman pratik olmayabilir.
Mermer kesme tahtası: Mermer kesme tahtaları zarif bir görünüme sahiptir. Bıçak darbelerine karşı dayanıklıdır. Ancak doğal antimikrobiyal özelliklere sahip olmadığından ahşaba kıyasla daha az hijyeniktir. Bu açıdan hamur işlerini hazırlamak için ideal seçenektir.
Plastik kesme tahtası: Plastik kesme tahtaları; uygun fiyatlıdır, hafiftir ve bulaşık makinesinde yıkanabilir. Ancak bıçak izlerinde bakteri barındırmaya daha yatkındırlar ve ahşaba göre daha çabuk aşınabilirler.
En sağlıklı kesme tahtası için bakterilere karşı bambu veya akçaağaç gibi sert, kapalı gözenekleri olan ahşap malzemeden yapılmış olan modelleri tercih edebilirsiniz. Ahşap malzemeler doğal olarak bakteri üremesine karşı direnç gösterirler, gıda malzemeleri için güvenli ve hijyenik bir çalışma yüzeyi sağlarlar. Bambu ise meyve, sebze, et ve balıkla kullanıma çok uygun, neme dayanıklı bir yüzeye sahiptir ve yüksek kaliteli sert bir ağaçtan daha yoğundur. Bakteri emme olasılığı da daha düşüktür.
Kesme Tahtası Nasıl Temizlenir?
Kesme tahtasının hijyenik kalması ve korunması için uygun bir şekilde temizlenmesi çok önemli. İşte, farklı malzemelerden doğrama tahtalarını temizlemeniz için gerekli adımlar:
Ahşap kesme tahtalarının derin temizliği için;
Tahtanın üzerine bir bardak karbonatı yayın ve ardından tüm tahtaya bir bardak beyaz sirke dökün.
Birkaç dakika bekletin ve iyice durulayın. Bu işlem aynı zamanda lekeleri de çıkarır.
Ahşap kesme tahtanızı suya karşı korumak ve doğal halinin bozulmasını önlemek isterseniz kesme tahtanızın yüzeyine gıda sınıfı mineral yağ uygulayın ve kuruması için bir gece dik olarak bekletin.
Plastik kesme tahtaları, ahşap kesme tahtalarının aksine bulaşık makinesinde yıkanabilir olmasına rağmen kesme tahtanızın ömrünü uzatmak ve bükülmesini önlemek için elde yıkamak en iyisidir. İşte, plastik kesme tahtasını kolaylıkla temizlemeniz için izlemeniz gereken adımlar:
Kullanımdan hemen sonra kalan yiyecek parçacıklarından kurtulmak için sıcak su altında durulayın.
Kesme tahtasına az miktarda bulaşık deterjanı sürün.
Kenarlar ve köşeler de dahil olmak üzere tüm yüzeyi temizlemek için bir sünger veya bulaşık bezi kullanın.
Yiyecek parçacıklarının birikebileceği bıçak izleri veya oyukların bulunduğu alanlara özellikle dikkat edin.
Sabun veya deterjan kalıntısı kalmaması için kesme tahtasını sıcak suyla iyice durulayın.
Ekstra dezenfeksiyon yapmak isterseniz beyaz sirkeyi kesme tahtasının üzerine dökün ve eşit şekilde yayın. Suyla durulamadan önce birkaç dakika bekletin ya da karbonat ve su kullanarak bir macun oluşturup tahtayı bu macunla ovun, birkaç dakika bekletin ve ardından durulayın.
Plastik kesme tahtasını kaldırmadan önce tamamen kurumasını bekleyin. Çünkü ıslak kesme tahtası nemi hapsederek bakterilerin üremesine uygun ortam oluşturabilir.
Neme ve ısıya uzun süre maruz kalan bambu kesme tahtası eğrilebilir veya çatlayabilir. Bu nedenle bulaşık makinesi yerine elde yıkamanızı öneririz.
Bambu kesme tahtanız varsa temizlemeniz için birkaç kolay adımı izlemeniz yeterli:
Bulaşık deterjanı ve sıcak su ile elde yıkayın.
İyice duruladığınızdan emin olun.
Kurutmak için fazla nemi bir havlu ile silin.
Daha sonra dik bir şekilde en az birkaç saat, mümkünse gece boyunca kurumaya bırakın.
Dezenfekte etmek isterseniz beyaz sirke kullanabilirsiniz. Bunun için öncelikle tahtanızı bulaşık deterjanı ve suyla temizleyin. Daha sonra tahtayı bir bez kullanarak beyaz sirkeyle silin. Tahtanızı kurutmadan önce suyla iyice duruladığınızdan emin olun.
Dilerseniz dezenfekte etmek için sirke yerine limon ve tuz da kullanabilirsiniz. Temiz kesme tahtanızın yüzeyine bolca tuz serptikten sonra bir limonu ikiye kesin ve limonla tuzlu yüzeyi ovun. Tuz, kesme tahtasındaki çatlaklardan sert lekeleri ve yiyecek parçacıklarını temizlerken limon, tahtanın taze kokmasını sağlar. Yine kurutmadan önce tahtanızı suyla iyice duruladığınızdan emin olun.
Cam kesme tahtasını temizlemek için her kullanımdan sonra yıkamayı ihmal etmeyin.
Ilık su ve bulaşık deterjanı ile yumuşak bir sünger kullanarak yıkayın.
Kesme tahtasının yalnızca bir yüzeyini kullanmış olsanız bile her iki tarafını da yıkadığınızdan emin olun.
Elde yıkamayı tercih etmiyorsanız cam kesme tahtasını bulaşık makinesinde de yıkayabilirsiniz.
Dezenfekte etmek ve kalıcı kokuları gidermek için eşit miktarda su ve beyaz sirke veya limon suyunu karıştırın. Bir bezi bu solüsyonla nemlendirin ve kesme tahtasının tüm yüzeyini silin. Tahta üzerinde kalan sirke veya limonlu suyu temiz suyla iyice durulayın.
Doğru kesme tahtasını seçmekte kişisel tercihleriniz rol oynasa bile sert, az gözenekli bir ahşaptan yapılmış ya da bambu kesme tahtası seçmenin en sağlıklı ve en dayanıklı seçim olduğunu hatırlatalım. Kesme tahtası fiyatları ve modelleri için Koçtaş’ı ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca kesme tahtası gibi irili ufaklı birçok mutfak eşyasını nasıl düzenleyeceğinizi bilemiyorsanız “Şık Bir Mutfak İçin: Mutfak Düzenleme Önerileri” yazımıza da göz atabilirsiniz.
