Mutfakta vakit geçirmeyi sevenler için kullanılan malzemelerin dayanıklılığı kadar estetiği de önemli. İşte, tam bu noktada hem göze hitap eden hem de yıllara meydan okuyan bir malzeme olarak emaye ön plana çıkıyor. Peki, emaye nedir ve neden yıllardır mutfakların vazgeçilmezi olmayı sürdürüyor? Sizin için emaye hakkında bilmeniz gereken tüm detayları derledik.
İster emaye şıklığı arayın ister pratik pişirme çözümleri, mutfağınızda lezzetli yemekler yapmak için aradığınız tencere ve tava gibi ocak üstü pişirme modelleri için Koçtaş’ı ziyaret edebileceğinizi unutmayın.
Şimdi gelin, emayenin ne anlama geldiğine ve özelliklerine bakalım.
Emaye temelde metal yüzeylerin emay adlı camsı bir maddeyle kaplanarak daha sağlam ve uzun ömürlü hale getirilmesidir. Bu kaplama işlemi sırasında cam tozu, kuvars, feldspat, soda ve çeşitli minerallerden oluşan emay karışımı, metalin üzerine uygulanır ve fırınlanarak yüzeye sabitlenir. Antik Yunan ve Antik Mısır’da takı ve dekoratif objelerin üzerinde kullanılan bu kaplama günümüzde dayanıklı ve hijyenik olması sebebiyle özellikle mutfak eşyalarının yapımında da kullanılır. Tencere, tava, bardak gibi farklı emaye ürünler bulabilirsiniz. Yüzeyi pürüzsüz gözeneksizdir. Gözeneksiz olduğu için bakteri barındırmaz ve temizlenmesi de kolaydır.
Emaye Kullanmak Zararlı mı?
Emaye mutfak ürünleri estetik görünümleri sayesinde son yıllarda yeniden popüler hale geldi. “Emaye kullanmak zararlı mı?” sorusu ise bu popülerlikle birlikte merak edilmeye başlandı.
Emaye doğru kullanıldığında son derece güvenlidir. Çünkü emaye yüzeyi cam yapıda olduğu için gözeneksizdir ve gıdalarla kimyasal tepkimeye girmez, tat veya koku geçirmez. Bu da onu özellikle asitli gıdalarla temas eden yemeklerde güvenli hale getirir.
Ancak bu güvenliği sağlamak için emaye yüzeyin zarar görmemesi gerekir. Çizilen veya çatlayan emaye kaplamalar, altlarındaki metal yüzeyi açığa çıkarabilir. Bu durum da uzun vadede paslanma ya da metal sızıntısı gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilir.
Emaye Tava ve Tencerelerin Kullanım Alanları Nelerdir?
Emaye kaplamalı tencere ve tavalar sadece şık görünümleriyle değil, ısıyı eşit dağıtma ve uzun süre koruma özellikleriyle de mutfakta vazgeçilmezdir. Özellikle uzun süre düşük ateşte pişirilmesi gereken tariflerde emaye ürünlerle çok daha verimli sonuçlar elde edebilirsiniz.
Emaye mutfak ürünleriyle yapabileceğiniz yemekleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Güveç ve Fırın Yemekleri
Emaye tencereler, yavaş yavaş pişen yemekler için idealdir. Etli ya da sebzeli güveç, türlü, kuru fasulye, nohut gibi yemekler hem lezzetli pişer hem de sıcaklığını uzun süre korur. Fırına girebilen emaye tencerelerle kapaklı fırın yemekleri de hazırlayabilirsiniz.
Sos ve Çorba Tarifleri
Emaye kaplama, asidik gıdalarla tepkimeye girmediği için sos yapımında güvenle kullanılabilir. Domatesli soslar, beşamel sos, mercimek ya da ezogelin gibi çorbalar emaye tencerede ideal kıvamda pişer.
Kahvaltılıklar ve Kızartmalar
Emaye tavalar; yumurta, menemen, sosis, pankek gibi kahvaltılıkları pişirmek için uygundur. Isıyı homojen dağıttıkları için yiyeceklerin bir kısmı yanarken bir kısmı pişmemiş şekilde kalmaz.
Hafif Tatlılar ve Reçeller
Ev yapımı reçel, marmelat ya da şerbetli tatlıları pişirirken tat ve koku geçirmeyen, asitli yapıya karşı dirençli emaye tencereler ideal seçim olur.
Emaye Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Emaye mutfak ürünleri hem dayanıklı hem de hijyeniktir. Ancak emaye kaplama, cam bazlı bir yapıya sahip olduğu için belirli kurallara dikkat edilmediğinde çizilebilir, çatlayabilir veya işlevini yitirebilir. Yani emaye sağlamdır, ancak özen ister.
Emaye tencere, tava ya da saklama kaplarını uzun yıllar güvenle kullanmak için aşağıdaki noktalara dikkat etmenizi öneririz:
Emaye yüzeyler çizilmeye karşı hassastır. Özellikle sert metal gereçler (çelik kaşık, çatal, spatula) emayede zamanla küçük çizikler oluşturabilir. Bu çizikler zamanla yüzeyin dayanıklılığını azaltabilir. Emayenin ömrünü uzatmak için metal gereçler yerine tahta, bambu veya silikon mutfak gereçleri kullanabilirsiniz.
Her ne kadar yüksek ısıya dayanıklı da olsa ani sıcaklık değişimleri emayede çatlamalara sebep olabilir. Buzdolabından çıkardığınız emaye bir ürün varsa direkt ocak ya da fırına koymaktan sakınmanız gerekir. Oda sıcaklığına geldikten sonra kullanmak en doğru seçim olacaktır.
Herhangi bir çizik ya da çatlak görürseniz gıdayla temas edecek şekilde kullanmamanız gerekir.
Emaye tencereler, sağlam yapılarına rağmen cam bazlı kaplama taşıdıkları için düşmeye ve sert çarpmalara karşı hassastır. Yüksekten düştüklerinde çatlama, kırılma ya da kenarlarında emaye sıyrılması olabilir. Bu nedenle emaye ürünleri özellikle dolaplarda üst üste koyarken araya yumuşak bir bez ya da kağıt yerleştirebilirsiniz.
Emaye Nasıl Temizlenir?
Tava, tencere, bardak gibi bazı emaye ürünler bulaşık makinesine uygun gibi görünse de yüksek sıcaklık ve deterjan kullanımı zamanla renk solmasına veya yüzey matlaşmasına neden olabilir. Eğer ürün üzerinde özel bir üretici uyarısı yoksa elde yıkamak her zaman daha güvenlidir. Yumuşak bir sünger ve hafif sabunla kolayca temizlenebilir.
Yıkama sonrası emaye ürünlerinizi iyice kurulayarak kaldırabilirsiniz. Islak bırakılan ürünlerde zamanla metal kenarlarda paslanma riski oluşabilir. Özellikle kapaklı ürünlerde nemin içeride kalmasını önlemek için açık şekilde saklamak daha uygun olacaktır.
Kısacası sos hazırlama ve günlük kullanım için emaye tencere ve tavalar, mutfakların en çok kullanılan parçalarından biri olabilir. Emaye ürünleri doğru kullanıp uygun şekilde temizlerseniz çok daha uzun ömürlü olur.
