Beslenme, yalnızca canlıların fiziksel sağlığını değil; aynı zamanda enerjisini, ruh halini ve yaşam kalitesini de doğrudan etkiler. Bu nedenle aynı evi paylaştığınız ya da sokaktaki minik patili dostlarınızı beslemeden önce verdiğiniz besinin onların sağlığına uygun olup olmadığını mutlaka değerlendirmeniz gerekir. “Köpekler neler yiyebilir?” diye merak ediyorsanız sizin için detaylı bir beslenme rehberi hazırladık.
Bu yazımızda köpeklerin beslenme ihtiyaçlarını yaş gruplarına, kısırlaştırılma durumlarına ve özel gereksinimlerine göre ayrıntılı bir şekilde ele alacağız. Patili dostunuzu beslemek için aradığınız köpek maması çeşitlerini ise Koçtaş’ta bulabileceğinizi bileceğinizi unutmayın.
Bu hatırlatmayı da yaptığımıza göre şimdi, rehberimize geçelim ve köpeklerde beslenmeyi yaş gruplarına göre inceleyelim.
Yavru Köpekler Neler Yiyebilir?
Bir köpeğin beslenmesi ile ilgili alınacak olan kararlar köpeğin sadece yaş grubuyla ilgili değil, kısırlaştırılma durumuyla da ilgilidir. Köpeklerin yavru olarak kabul edildiği dönem, ırklarına ve kilolarına göre farklılık gösterebilir. Bir köpeğin yavru olduğunu değerlendirip mamasını verebilmeniz için aşağıdaki kilo ve yaş aralığına dikkat etmenizi öneririz.
- Çok Küçük Irk: 4 kg, 8 ay
- Küçük Irk: 5 – 10 kg, 10 ay
- Orta Irk: 11 – 25 kg, 12 ay
- Büyük Irk: 26 – 44 kg, 15 ay
- Dev Irk: 45 kg ve üstü, 18 – 24 ay
Yavru köpekler, büyüme ve gelişme döneminde oldukları için yüksek protein, enerji ve besin ihtiyaçlarına sahiptir. Ancak kısırlaştırma bu dönemde beslenme planında bazı değişiklikler gerektirebilir.
Şimdi, ilk olarak kısırlaştırılmış yavru köpeklerin besin ihtiyaçlarından değinelim. Ardından kısırlaştırılmamış yavru köpeklerin yemesi gerekenlere göz atalım.
Kısırlaştırılmış Yavru Köpeklerde Beslenme
Yavru köpeklerin kısırlaştırılma yaşı ırklarına göre değişkenlik gösterir. Ergenliğe gelmeden önce kısırlaştırılmaları önerilir. Kısırlaştırılmış köpeklerde beslenme konusunda karar alırken yavru köpeklerin kalori ihtiyaçlarının bir miktar düştüğünü göz önünde bulundurmanız gerekir. Enerjilerini atma ihtiyacı biraz daha azalacağı için kilo alımına yatkın olabilirler. Bu noktada düşük kalorili beslenmelerinin yanı sıra dengeli protein de almaları gerekir. Tabii fosfor, D vitamini ve kalsiyum alımı da gereklidir.
Kısırlaştırılmış köpekler için özel olarak formüle edilmiş mamalar, onların değişen metabolik ihtiyaçlarını karşılamak ve kilo kontrolüne yardımcı olmak amacıyla tasarlanmıştır. Vitamin ve minerallerce zengin olan, yağ yakımını destekleyen L-Karnitinli köpek mamalarını tercih edebilirsiniz. Bu mamaları kullanarak patili dostunuzun ideal kilosunu korumasını ve yaşam kalitesini artırmasını destekleyebilirsiniz. Tabii siz yine de veteriner hekiminize danışarak kısırlaştırılmış yavru köpeğiniz için ideal beslenme planını oluşturmayı unutmayın.
Kısırlaştırılmış yavru köpeklerin yememesi gerekenleri ise şöyle sıralayabiliriz:
- Çikolata, kakao
- Üzüm
- Soğan
- Sarımsak
- Avokado
- Çiğ kemik, et (bu çok önemli)
- Şeker
- Baharatlı ve yağlı gıdalar
- Laktoz içeren süt
Kısırlaştırılmamış Yavru Köpeklerde Beslenme
Kısırlaştırılmamış yavru köpeklerin hormon seviyeleri aktif olduğu için enerjileri de daha fazladır. Sürekli hareket edip enerji harcayan köpekler için kalori bakımından daha zengin ve enerji veren mamalar tercih edilebilir. Ancak yavruların büyüme hızına ve aktivite seviyesine göre porsiyon kontrolü yapmanız gerekebilir. Kilo artışını önleyebilmek için porsiyonlarına dikkat etmeniz önemlidir. Günlük 3-4 öğün şeklinde beslemeniz gerekebilir. Bu noktada veteriner hekime de danışmanızı öneririz.
Kısırlaştırılmış ya da kısırlaştırılmamış yavru köpeklerin enerji dolu olduklarını unutmadan bol bol su vermelisiniz. Ayrıca yavru köpeklerin mideleri hayli hassas olacağı için midelerinin öğütemeyeceği gıdalar vermemelisiniz.
Erişkin ve Yaşlı Köpeklerde Beslenme
Erişkin köpekler yavru dönemlerindeki büyümeyi tamamladıkları için genellikle daha dengeli bir metabolizmaya sahiptirler. Elbette beslenme alışkanlıkları kısırlaştırılma durumlarına göre değişkenlik gösterir.
Kısırlaştırılmış Erişkin ve Yaşlı Köpeklerde Beslenme
Kısırlaştırılmış köpeklerin yağ oranı ve kalorisi düşük mamalara ihtiyaçları vardır. Mama tercihi yaparken bunları göz önünde bulundurmanın yanı sıra yapay katkı maddeleri içermemesine de dikkat etmeniz gerekir. Hareketli olma durumlarına göre porsiyonları belirleyebilirsiniz.
Kısırlaştırılmamış Erişkin ve Yaşlı Köpeklerde Beslenme
Kısırlaştırılmamış köpeklerin hormon seviyesi daha yüksektir ve daha fazla enerji harcamaya ihtiyaç duyarlar. Gün içerisinde köpeğinizle oynayarak ya da yürüyüşe çıkarak enerjilerini atmalarına yardımcı olmanız önemlidir. Karbonhidrat, protein ve yağ dengesine bağlı olarak beslenmeleri gerekir. Köpeğinize su ile pişirdiğiniz yulaftan da verebilirsiniz.
Erişkin köpeklerin genel olarak günde iki kez beslenmeleri yeterlidir. Yaş ilerledikçe köpeklerin de metabolizmaları yavaşlar. Kasları zayıflar ve daha az hareket etmeye başlarlar. Genellikle iştahsızlık veya aşırı iştah olarak ortaya çıkabilen yeme şekillerinde değişiklikler olur. Yaşlı köpeklerde beslenme konusu bu nedenle oldukça dikkat edilmesi gereken bir konudur.
Köpeklerin yaşlılık dönemi ırklarına ve büyüklüklerine göre değişkenlik gösterir:
- Küçük Irk (örneğin, Dachshund): 10-12 yaş arası
- Orta Irk (örneğin, Avustralya Çoban Köpeği): 8-10 yaş arası
- Büyük Irk (örneğin, Boksör): 8-9 yaş arası
- Dev Irk (örneğin, Alman Çoban Köpeği): 6-7 yaş arası
Düşük kalorili ancak yüksek lif oranına sahip besinlerle köpeğinizi besleyebilirsiniz. Olgun köpekler, olası böbrek hastalıkları dolayısıyla dehidrasyona meyilli olur. Bu sebepten bol bol su içmelerini sağlamanız gerekir.
Genel olarak taze balık, et ve tavuk gibi protein bakımından yüksek gıdaları tercih edebilirsiniz. Özellikle sığır ve kuzu eti, kas gelişimlerini destekleyecektir. Tabii bu etlerin yağlı kısımlarından kaçınmanız gerekir. Evdeki yemeklerden vermek isterseniz köpeğinizin sindirim sisteminin etkilenmemesi için yemeklerin baharatsız, salçasız, soğansız, sarımsaksız olmasına özen göstermelisiniz. Konserve gıdaları ise asla köpeğinizle paylaşamamalısınız. Kas sağlığını desteklemek için yağsız etler ve böbrek sağlığını korumak adına tuz oranı düşük mamalar seçebilirsiniz.
Köpeklerin beslenme düzeni; yaşlarına, metabolizmalarına ve kısırlaştırılma durumlarına göre değişiklik gösterir. Onlara uygun bir beslenme programı hazırlayarak sadece fiziksel sağlıklarını değil, aynı zamanda yaşam kalitelerini de artırabilirsiniz.
Kısırlaştırılmış ve kısırlaştırılmamış köpeklerde beslenme ile ilgili detaylı bilgiler paylaştık.
Patili dostunuzu beslemek için aradığınız köpek maması çeşitlerini Koçtaş’ta bulabilirsiniz.
Köpeklerin Beslenmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
- Köpeğe yemek olarak ne verilir?Köpeklere pişmiş tavuk, hindi, haşlanmış sebzeler, haşlanmış yumurta ve az miktarda pirinç gibi doğal, katkısız yiyecekler verilebilir. Ancak tuz, baharat ve soğan gibi malzemelerden uzak durulmalıdır. Dengeli beslenmeleri için veteriner önerisiyle mama tercih edilmesi önemlidir.
- Köpekler asla ne yememeli?Çikolata, üzüm, soğan, sarımsak, avokado, kafeinli içecekler ve alkol köpekler için toksiktir. Ayrıca fazla yağlı, tuzlu ve baharatlı yiyeceklerden de kaçınılmalıdır. Bu gıdalar sindirim sorunlarına ve ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
- Köpeklere iyi gelen besinler nelerdir?Haşlanmış sebzeler (havuç, kabak), pişmiş tavuk, az tuzlu lor peyniri, haşlanmış yumurta ve omega-3 içeren balıklar köpeklere faydalıdır. Bu besinler tüy sağlığını destekler, bağışıklığı güçlendirir ve enerji verir. Ancak porsiyon kontrolü önemlidir.
- Köpeklerin midesini ne bozar?Yağlı, baharatlı, bozulmuş yiyecekler, ani mama değişiklikleri ve laktoz içeren gıdalar köpeklerin midesini bozabilir. Ayrıca bazı insanlar için zararsız olan gıdalar (üzüm, çikolata gibi) köpeklerde mide rahatsızlıkları ve zehirlenmeye neden olabilir. Verilecek besinlerin zararlı olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir
- Köpek tüylerine hangi yiyecekler iyi gelir?Omega-3 bakımından zengin balıklar (somon gibi), haşlanmış yumurta, havuç, kabak gibi sebzeler ve az tuzlu peynir köpeklerin tüy sağlığına iyi gelir. Ayrıca Koçtaş'ta satılan çeşitli mamalar da tüy dökülmesini azaltarak parlaklık kazandırabilir.
- Köpeğe ekmek verilir mi?Köpeklere az miktarda sade, tuzsuz ve katkı maddesi içermeyen ekmek verilebilir. Ancak ekmek temel besin olmamalıdır çünkü yüksek karbonhidrat içerir. Aşırı tüketim kilo alımına ve sindirim sorunlarına yol açabilir.
- Tavuk suyu köpeğe iyi gelir mi?Ev yapımı, tuz ve baharat içermeyen tavuk suyu köpekler için hem lezzetli hem de besleyici bir takviye olabilir. Özellikle iştahsızlık yaşayan ya da hasta köpekler için yumuşak bir geçiş yemeğidir. Hazır bulyonlar ise zararlıdır.
- Köpeğe peynir verilir mi?Az tuzlu ve laktoz oranı düşük peynirler (lor gibi) köpeklere az miktarda verilebilir. Ancak bazı köpekler laktoza karşı hassastır. İlk kez verilirken küçük porsiyonlarla denenmeli ve alerji belirtileri gözlenmelidir.
- Köpeklere haşlanmış yumurta verilir mi?Evet, haşlanmış yumurta protein açısından zengin bir gıdadır ve köpeklere verilebilir. Ancak çiğ yumurta verilmemelidir çünkü salmonella riski taşıyabilir. Yumurtanın sarısı da ölçülü şekilde verilmelidir, fazla tüketim kilo aldırabilir.
- Köpeğe ev yemeği ne verilir?Tuzsuz, baharatsız ve soğutulmuş olarak verilmiş haşlanmış tavuk, pirinç, sebze gibi ev yemekleri köpeklere verilebilir. Ancak sofradan kalan yemekler ya da yağlı, kızartılmış yiyecekler köpeklerin sağlığını olumsuz etkileyebilir.
- Zayıflayan köpeğe ne iyi gelir?Veteriner gözetiminde, yüksek proteinli, kalori değeri yüksek kaliteli mamalar veya haşlanmış tavuk, yumurta gibi doğal destekler verilebilir. Ani kilo kaybı sağlık sorunlarının habercisi olabilir; mutlaka veteriner kontrolü yapılmalıdır.
- Muz köpeğe iyi gelir mi?Evet, muz az miktarda verildiğinde köpeklere potasyum ve lif sağlar. Sindirimi destekler ve doğal bir ödül alternatifi olabilir. Ancak fazla tüketimi ishal yapabilir. Kabukları ise sindirilemez olduğu için kesinlikle verilmemelidir.
- Köpekler patates kızartması yer mi?Hayır, patates kızartması yağlı ve tuzlu olduğu için köpekler için sağlıklı değildir. Sindirimi zorlaştırabilir ve kilo alımına neden olabilir. Haşlanmış, tuzsuz patates ise küçük porsiyonlarla verilebilir.
- Köpekler çorba içer mi?Baharatsız, tuzsuz ve soğutulmuş bazı ev yapımı çorbalar köpeklere verilebilir. Özellikle tavuk veya sebze bazlı çorbalar sindirimi kolaylaştırabilir. Ancak hazır çorbalar katkı maddesi ve tuz içerdiği için zararlıdır.
- Köpeğe haşlanmış tavuk verilir mi?Evet, derisiz ve tuzsuz olarak haşlanmış tavuk köpekler için sağlıklı bir protein kaynağıdır. Sindirimi kolaydır ve birçok köpek tarafından sevilir. Tavuk kemikleri ise boğulma veya iç yaralanmalara yol açabileceği için verilmemelidir.
- Köpeğe makarna nasıl verilir?Tuzsuz ve sade olarak haşlanmış makarna köpeğe az miktarda verilebilir. Ancak makarna karbonhidrat açısından zengindir ve temel besin kaynağı olmamalıdır. Soslu, baharatlı ya da kremalı makarnalardan uzak durulmalıdır.
- Köpeğe bulgur pilavı verilir mi?Az tuzlu ve sade olarak hazırlanmış bulgur pilavı köpeklere nadiren küçük porsiyonlar halinde verilebilir. Lif açısından zengindir ancak baharat, soğan ve salçalı karışımlar sindirim sorunlarına yol açabilir.
- Köpek pekmez yer mi?Pekmez doğal şeker içerdiği için köpeklere çok az miktarda ve nadiren verilebilir. Ancak aşırı tüketimi şeker dengesini bozabilir. Özellikle diyabet hastası köpeklerde pekmezden kaçınılmalıdır.
- Köpekler soğuk su içer mi?Evet, köpekler soğuk su içebilir. Ancak çok soğuk su, özellikle sıcak havalarda hızla tüketildiğinde mide spazmına neden olabilir. Ilık veya oda sıcaklığında su, köpekler için daha güvenlidir. Su kabının temiz olması da önemlidir.