Bitkilerden yaşam alanlarımızı en doğal şekilde güzelleştirmek ve huzur verici bir atmosfer yaratabilmek için yardım alıyoruz. Tabii bitkilerin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmeleri için onların bakımını es geçmemek şart. “Doğa ile Buluşun: Bitki ve Çiçek Bakımı İçin Püf Noktalar” yazımızda da bahsettiğimiz gibi sulama, toprak seçimi, bitkiyi doğru konuma yerleştirme gibi hususlara dikkat etmenin yanı sıra gerekli dönemlerde saksı değişimi yapmak da gerekiyor. Peki; saksı nasıl değiştirilir, saksı değiştirmenin püf noktaları nelerdir?
Bitki zamanla büyür, hem kökleri saksıyı sarar hem de gövdesi saksıya sığmayabilir. Bu sebeplerle bitki büyüdüğünde ona daha rahat bir yaşam alanı sunabilmek için saksı değişimi yapmak gerekebilir.
Bunun dışında saksı içerisindeki toprak da zamanla bitkinin ihtiyacı olan besin değerlerini kaybedebilir. Bitkilerin sağlıklı bir şekilde gelişimlerini sürdürebilmeleri için de toprak ve saksı değişiminin düzenli olarak yapılması gerekir.
Ayrıca elbette bitkinizi, ev dekorasyonunuza daha fazla katkı sağlayabilecek şık bir saksıyla değiştirmek de isteyebilirsiniz. Yani saksı değiştirme nedeniniz bitkinin ihtiyaçlarının yanı sıra dekoratif nedenler de olabilir. Fakat bu noktada, bitkiye zarar vermemek adına çok sık aralıklarla (yılda 1’den fazla) saksı değiştirmemeye dikkat etmeniz gerektiğini hatırlatalım.
Saksı Değişimi Ne Zaman Yapılır?
Bitkinin saksı değişimini yapmak için en uygun dönem, bitkilerin kış uykusundan çıktığı ve aktif bir şekilde büyümeye devam ettikleri ilkbahar ayları olarak kabul edilir. Peki, ev bitkilerinin saksıları hangi aralıklarla değiştirilmeli?
Aslında bu sorunun net bir cevabı yok. Fakat genç bitkilerde her yıl, diğer bitkilerde ise her yıl ya da en fazla iki yılda bir saksı değişimi yapılmasının faydalı olduğunu söyleyebiliriz. Bu sayede bitkileriniz, ihtiyaçlarını karşılayabilecek verimlilikte toprağa ve hem rahat büyüyebileceği hem de bazı bitki hastalıklarından korunabileceği yeni yuvasına kavuşabilir.
Bunun dışında bitkiniz de saksı ve toprak değişimine ihtiyacı olduğunu farklı şekillerde gösterebilir. Bu belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
Köklerin toprak yüzeyinden ya da drenaj deliğinden görülmesi.
Bitkinin her mevsimde, olması gerektiğinden yavaş büyümesi.
Bitkinin gövdesinin ağır gelmesi ve saksının kolaylıkla devrilmesi.
Sulama sıklığının artması, bitkide ve toprakta kuruma görülmesi.
Saksı Değişimi Öncesinde Nelere Dikkat Etmeli?
Doğru bir uygulama için değişim öncesinde hazırlık yapmak şart! Saksı değişimi öncesinde yapmanız gereken hazırlıklar ve dikkat etmeniz gereken noktalar şunlar:
Öncelikle tabii ki saksı değişimi için gerekli malzemeleri edinmek gerekiyor. Kullandığınız saksıdan bir ya da iki boy büyük bir saksı, bitkinizin besin ihtiyacına uygun toprak, drenaj sağlamak amacıyla çakıl taşları (eğer saksınız drenajlı değilse), eldiven, budama için küçük bir makas ve alanın kirlenmemesi için eski bir örtü bu işlemi gerçekleştirmeniz için yeterli olur.
Bu arada saksı seçiminde saksının üretildiği malzemenin de bitkinizin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi önemli olduğunu hatırlatalım. Bitkinize ve bitkinizi konumlandıracağınız alana uygun saksıyı seçme konusunda yardıma ihtiyacınız varsa “Bitki Saksısı Nasıl Olmalı: Saksı Çeşitleri ve Özellikleri” yazımızı okumanızı öneririz.
Eğer terracotta saksı seçtiyseniz bitkiyi saksıya koymadan önce saksı içerisine su koymalı ve 1 gün bekletmeli, sonrasında suyu dökmelisiniz. Bu sayede saksının gözenekleri suyu emer ve bitkiyi diktikten sonra bitkinizin suyunu çekmez.
Bitkinizi ekeceğiniz saksı eski bir saksıysa bu durumda saksıyı iyice temizlemeyi ihmal etmemelisiniz. Aksi takdirde saksıda var olan kalıntılar bitkinizin hastalanmasına sebep olabilir.
Bitkinize saksı değişimi yapacağınız gün su vermemeye, sulama işlemini en az 2 gün önce yapmaya dikkat edin.
Bitki Saksısı Nasıl Değiştirilir? Saksı Değiştirirken Nelere Dikkat Etmeli?
Evet; bitkilerinizin saksını ve toprağını değiştirmek önemli, ama bitkilerinize zarar vermemek adına bu değişimi nasıl gerçekleştirdiğiniz de önemli. Hiç merak etmeyin; saksı değiştirirken dikkat edilmesi gerekenleri ve saksıyı değiştirirken izlemeniz gereken adımları anlatmaya başlıyoruz.
Gerekli tüm malzemeleri yanınıza alın ve zemine örtü sermekle işe başlayın.
Saksısını ve toprağını değiştireceğiniz bitkinin gövdesini işaret parmağınız ile orta parmağınız arasına alıp ters çevirin, saksıdan çıkarmak için nazikçe çekin. Dilerseniz bitkinin yerinden daha kolay çıkabilmesi için saksının yanlarına hafifçe vurabilir ve toprağın oynamasını sağlayabilirsiniz. Bu aşamada bitkinin köklerine zarar vermeden uygulama yapmaya özen gösterin.
Saksıdan çıkardığınız bitkinizdeki toprağı ufalayarak fazla toprağı bitkinin köklerinden atın.
Toprak dışına taşmış olan kökler (kökün 1/3’ünü geçmeyecek şekilde) ya da hasta kökler varsa budayın.
Eğer yeni saksı drenajlı değilse bu durumda fazla suyu bitkinin köklerinden uzaklaştırabilmek için saksının dibine çakıl taşı dökün ve drenaj sağlayın.
Saksının dibine zemin görünmeyene kadar yeni topraktan serpin.
Ardından bitkinizi saksının ortasına konumlandırın ve yanlarını toprakla doldurup toprağa hafifçe bastırın.
Bitkinin sararmış yaprakları varsa kesin.
Son olarak bitkinize can suyu verin. İşte, bu kadar!
Ayrıca dilerseniz “Çiçeklerde Saksı ve Toprak Değişimi” videomuzu izleyerek bitkilerinize yeni yaşam alanları oluşturmak için gerekli olanları adım adım öğrenebilirsiniz.
