Yemek kültürü çok zengin topraklarda yaşamak, güzel ve lezzetli sofraların kurulması demek! Mevsiminde olmayan sebzeleri bile mevsimindeki gibi taze ve vitamin deposu olarak tüketmek için ise sofralarımızda olmazsa olmaz olarak kabul edilen bir şey var: Elbette turşudan bahsediyoruz! Peki, probiyotik deposu olarak bilinen turşu nasıl kurulur? Turşu yapımı hakkında önemli bilgileri paylaşmaya başlıyoruz!
Pek çok yemeğin lezzetini artırdığı bir gerçek, ama turşuyu özel kılan sadece bu değil!
Turşu probiyotik bakımından oldukça zengin. Bu da bağırsaklardaki yararlı bakterilerin turşu tüketimi sayesinde artması ve bağırsak florasının zenginleşmesi anlamına geliyor. Dolayısıyla boşaltım sisteminiz rahatlayabiliyor. Tabii turşunun probiyotik açısından zengin olmasında, tercih ettiğiniz fermantasyon yönteminin çok önemli olduğunu not düşmeden geçmeyelim. Hiç merak etmeyin; yazımızda “Probiyotik açısından zengin turşu nasıl yapılır?” sorusunun yanıtını da vereceğiz.
Bağırsakta yararlı bakteri sayısının artması, güçlü bir bağışıklık sistemi anlamına da geliyor. Yani turşu yemek, sizi hastalıklara karşı daha dirençli hale getirebilir. Bu arada bağışıklık sistemini daha kuvvetli kılmak konusunda önerilere ihtiyaç duyuyorsanız “Kendinize Dikkat Edin: Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Besinler” yazımızı okumanızı öneririz.
Sebze ve meyvelerin vitamin ve minerallerini de turşu yiyerek vücudunuza alabiliyorsunuz.
Evet, turşu oldukça sağlıklı bir besin; fakat diyabet, tansiyon hastalığı, mide sorunları gibi rahatsızlıklarınız varsa turşu tüketimi hakkında mutlaka doktorunuza danışmanız gerektiğini hatırlatalım.
Turşu Kurarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Öncelikle şunu söyleyelim: “Turşu nasıl kurulur?” sorusunun cevabı, pek çok insanın düşündüğünden daha kolay! Fakat lezzetli ve sağlıklı turşulara sofranızda yer verebilmek için turşu yapımına başlamadan önce dikkat etmeniz gerekenleri de bilmeniz şart.
Turşusunu kuracağınız sebzelerin tam olgunlaşmamış, ezilmemiş, çürümemiş ve sert olması oldukça önemli. Ezilmiş ve çürükleri olan sebzeler turşu yapmaya uygun değildir, çünkü bu sebzeler zararlı bakterilerin oluşumuna neden olabilirler.
Tüm malzemeleri iyice yıkayıp kuruladığınıza emin olmalısınız.
Turşu kavanozlarının seçimine de dikkat etmelisiniz. Hem doğayı korumak hem de daha sağlıklı bir alternatifi değerlendirmek için cam kavanozları tercih edebilirsiniz. Ayrıca kavanozların temiz olduğuna ve ağızlarının kapatıldığında hava almadığına emin olmalısınız.
Turşu hazırlarken kullanacağınız su, içme suyu ya da arıtılmış su olmalı. Çeşme suyunda olması muhtemel zararlı bakteriler, turşuda çoğalabilir ve sağlığınızı tehdit edebilir.
Turşu kurarken sofra tuzu değil kaya tuzu tercih etmelisiniz. Sofra tuzu, turşuda kullandığınız malzemelerin daha çabuk yumuşamasına neden olabilir.
Turşu tuzunun ideal miktarda olması da son derece mühim. Az tuzla yapılan turşularda yumuşama görülebilir. Tuz miktarının fazla olması ise turşu oluşumunu geciktirebilir.
Turşu Nasıl Yapılır?
Salatalık, lahana, havuç, biber, taze fasulye… Pek çok sebzenin turşusu kurulabiliyor. Fakat biz şimdi, kolay karışık turşu tarifi vereceğiz.
Karışık Turşu İçin Gerekli Malzemeler
Turşunuzda kullanacağınız malzemeler tercihinize göre farklılık gösterebilir. Örneğin lahana sevmeyebilir ve yerine acur koyabilirsiniz. Bu nedenle ana malzemelere sizin karar vermeniz daha doğru olur. Biz olmazsa olmaz malzemeleri sıralayalım.
Turşu suyuna ekleyeceğiniz kaya ve limon tuzu miktarı, kavanozun büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir. Yani “Turşu suyu nasıl hazırlanır?” sorusunun cevabı, turşu kabının büyüklüğünde gizlidir. Ama siz 1 litreye 1 silme yemek kaşığı kaya tuzu, 1 litreye yarım çay bardağı üzüm sirkesi ve 5 litreye 1 tatlı kaşığı limon tuzu ölçüsünü baz alabilir, turşu kavanozunun büyüklüğü doğrultusunda turşu suyunu hazırlayabilirsiniz. Bu arada tuzu, sirkenin içinde karıştırarak eritmeniz gerektiğini belirtelim.
Turşu kavanozundaki malzemeleri geçinceye kadar su eklemelisiniz. Yeterli miktarda temiz suyunuz olmalı.
Turşunun hava almasını engellemek adına her kap için yarım demet maydanoz olmazsa olmaz.
Sarımsak hem turşunun tadını güzelleştirir hem de daha geç bozulmasını sağlar. Bu nedenle sarımsak kullanmanızı öneririz. 5 kiloluk bir kap için toplamda 15 tane orta boy sarımsak yeterli.
Kavanozun dibine nohut koyulduğuna şahit olmuş olabilirsiniz. Nohut, fermantasyonu hızlandırır. Yani “Turşunun çabuk olması için ne yapılmalı?” sorusunun cevaplarından biri nohut kullanmaktır. Fakat turşu kurulurken nohut eklemek bir zorunluluk değil.
Karışık Turşu Nasıl Hazırlanır?
Turşu kavanozunu iyice yıkayıp duruladıktan sonra eğer nohut kullanmak istiyorsanız 10 adet kadar nohutu ekleyin.
Malzemeleri karışık bir şekilde kavanoza yerleştirin. Sebzelere bıçak yardımıyla küçük delikler açmayı unutmayın.
Malzemeleri eklerken bir yandan da alta doğru bastırmayı ihmal etmeyin.
Kavanozun yarısına geldiğinizde sarımsakların yarısını ekleyin. Diğer yarısını ise kavanozun en üst kısmına eklemek için bekletin.
Tüm malzemeleri yerleştirdikten sonra en üste yine sarımsakları ekleyin.
Hazırladığınız ve tuzun tam olarak eridiğine emin olduğunuz sirkeli suyu turşu kavanozuna dökün.
Yarım demet maydanozu en üst kısma koyun.
Oda sıcaklığındaki içme suyunu, maydanozları geçinceye kadar kavanoza ekleyin.
Kavanozun kapağını iyice kapatın. Yan yatırarak ya da ters çevirerek sirke ve suyun birbirine karışmasını sağlayın.
Turşunuzu ışık almayan ve sıcak olmayan bir yerde olmaya bırakın. Yaklaşık 10-20 gün içerisinde turşunuz, sofranızın lezzetini katlamaya hazır olacaktır!
Probiyotik Turşu Nasıl Yapılır?
“Probiyotik turşu nasıl kurulur?” sorusunu cevaplamadan önce, bu turşunun probiyotik açısından neden kurduğunuz diğer turşulardan daha zengin olduğunu açıklamak faydalı olacaktır.
Turşunun probiyotik açısından ne kadar zengin olduğunu belirleyen şey fermantasyon yöntemi, yani hangi turşu mayasını tercih ettiğinizdir. Türk filmlerinde tatlı tartışmalara neden olan limon ve sirkenin yanı sıra nohut ya da küçük bir parça ekşi mayalı ekmek de fermantasyon için kullanılabilir. Fakat bu yardımcılar fermantasyonu hızlandırır.
Turşunun probiyotik açısından zengin olması için ise fermantasyonunun yavaş olması gerekir. Fermantasyon ne kadar yavaş gerçekleşirse turşu, probiyotik bakımından o kadar zengin olur. Şimdi, probiyotik turşu yapımı hakkında ihtiyacınız olan ipuçlarını verelim.
Turşu kuracağınız cam kavanozu sterilize edip meyve ve sebzeleri yıkadıktan sonra turşu kurmak için hazırsınız demektir!
Turşunun altına 2 diş sarımsak koyduktan sonra turşuluk sebzeyi kavanoza koymaya başlayın. Orta ve en üst kısma da birkaç diş sarımsak eklemeyi unutmayın.
Ardından 1 litre suya 1,5 ya da 2 yemek kaşığı kaya tuzu ekleyin ve tuzu iyice erittikten sonra kavanoza ilave edin. Su eksik gelirse tuz oranını ayarlayarak kaya tuzlu su ekleyebilirsiniz.
Eğer kefir altı ya da peynir altı suyu varsa turşu kurarken tuzlu suya ek olarak bu sulardan da yararlanabilirsiniz.
Dilerseniz eczane ya da aktarlardan alacağınız toz probiyotikleri de turşu suyuna karıştırabilirsiniz.
Turşunun üzerine asma yaprağı koyduktan sonra kavanozun ağzını sıkıca kapatın ve hafifçe çalkalayın.
Fermente turşuyu 1-2 ay güneş almayan serin bir yerde muhafaza edin. Ardından turşunuz hazır!
Ayrıca probiyotik açısından zengin beslenmek istiyorsanız evde yoğurt yapmak da #güzelfikir! “Probiyotik Deposu: Evde Yoğurt Nasıl Yapılır?” yazımız bu konuda size yardımcı olmaya hazır!
Turşu Yapımı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Turşu yaparken nelere dikkat edilmeli?
Turşu yaparken kullanılan sebzelerin taze ve temiz olması, tuz oranının yeterli ayarlanması ve kullanılan suyun kaliteli olması önemlidir. Ayrıca, hijyen kurallarına uyulmalı, kavanozların ve kapakların temiz olduğundan emin olunmalıdır. Turşunun fermente olması için doğru ortam sıcaklığına dikkat etmek gerekir.
Turşu sıcak suyla mı kurulur soğuk suyla mı?
Genellikle turşu soğuk suyla kurulur. Sıcak su sebzeleri haşlayabilir ve turşunun dokusunu bozabilir. Soğuk su, sebzelerin fermente olmasını sağlayarak turşunun sert ve çıtır kalmasına yardımcı olur. Ancak bazı tariflerde ılık su kullanımı önerilebilir.
Yeni kurulan turşu neden taşar?
Turşu fermentasyon sırasında gaz üretir. Bu gazlar, kapalı kavanozlarda birikerek taşmalara neden olabilir. Kavanozun kapağını çok sıkı kapatmamak ve sebzelerin üzerine yeterli miktarda su koymak, taşmayı önlemek için alınabilecek önlemlerdir.
Turşunun köpürmesi neden olur?
Turşunun köpürmesi fermentasyon sürecinin bir parçasıdır. Fermente olurken ortaya çıkan gazlar köpük oluşumuna neden olabilir. Ancak fazla köpürme, hava almış bir kavanozun veya bozulmaya başlayan bir turşunun belirtisi olabilir, bu yüzden kontrol etmekte fayda vardır.
Turşu kapağı hava alırsa ne olur?
Turşunun kapağı hava alırsa, turşu oksijenle temas eder ve bozulma riski artar. Hava alan turşuların küflenme, yumuşama veya ekşime gibi sorunlarla karşılaşması olasıdır. Bu yüzden, kavanozların kapaklarının hava sızdırmadığından emin olunmalıdır.
Olmuş turşunun suyu değiştirilir mi?
Olmuş turşunun suyu genellikle değiştirilmez. Fermente su, turşunun lezzetini ve besin değerini korur. Ancak suyun bulanıklaştığı veya kötü koktuğu durumlarda turşunun bozulup bozulmadığını kontrol etmek gerekir. Bu tür durumlar varsa turşu tüketilmemelidir.
Turşunun limon tuzu fazla olursa ne yapmalı?
Turşuya fazla limon tuzu konulduğunda turşu aşırı ekşi olabilir. Bu durumda turşunun suyu hafifçe değiştirilebilir. Ancak suyu tamamen değiştirmemek, fermentasyon dengesini bozmamak açısından önemlidir. Yavaşça seyreltilmiş su eklemek daha uygun olabilir.
Turşu kurulduktan sonra kapağı açılır mı?
Turşu fermentasyon sürecindeyken kapağı açılmamalıdır, çünkü hava alması fermentasyonu etkileyebilir ve turşunun bozulmasına yol açabilir. Olgunlaştıktan sonra ise kapağı açıp turşuyu tüketmek mümkündür, ancak tüketim sonrasında tekrar sıkıca kapatılmalıdır.
Turşu yaparken eski kapak kullanılır mı?
Turşu yaparken eski ve yıpranmış kapaklar kullanılmamalıdır. Eski kapaklar genellikle hava sızdırabilir ve bu da turşunun bozulmasına neden olabilir. Yeni ve hava geçirmez kapaklar kullanmak, turşunun sağlıklı bir şekilde fermente olmasını sağlar.
Turşu açılıp kapanır mı?
Turşu fermentasyon sürecinde hava almaması için sürekli açılıp kapanmamalıdır. Ancak turşu olgunlaştıktan sonra, açıp tükettikten sonra tekrar sıkıca kapatılması yeterlidir. Açıldıktan sonra turşuyu buzdolabında saklamak, bozulmayı önlemek açısından önemlidir.
Plastik kapakla turşu olur mu?
Turşu yaparken genellikle cam kavanozlar ve metal kapaklar tercih edilir. Ancak kaliteli ve gıda güvenliğine uygun plastik kapaklar da kullanılabilir. Yeterince sıkı kapatılan ve hava almayan plastik kapaklar, turşunun fermente olmasını sağlar.
Kurulan turşu neden yumuşar?
Turşunun yumuşamasının en yaygın nedenleri fazla sıcak ortamda fermente edilmesi, tuz oranının az olması ya da sebzelerin yeterince sert olmamasıdır. Fermente süreci boyunca sabit ve serin bir sıcaklıkta bekletmek, turşunun çıtır kalmasını sağlar.
Turşu buzdolabında fermente olur mu?
Buzdolabında fermente olan turşular genellikle daha yavaş fermente olur. Buzdolabı sıcaklığı fermantasyonu yavaşlattığı için turşunun olgunlaşması daha uzun sürer. Ancak serin bir yerde fermentasyona başladıktan sonra buzdolabına almak turşuyu korumak için uygun olabilir.
Şekersiz turşu olur mu?
Evet, şekersiz turşu yapılabilir. Şeker, turşuya tat vermek için bazı tariflerde kullanılır, ancak zorunlu bir bileşen değildir. Tuzu doğru ayarladığınız sürece, şekersiz turşular da aynı lezzeti ve fermentasyon sürecini sağlar.
Musluk suyu ile turşu kurulur mu?
Musluk suyu kullanarak turşu kurulabilir, ancak suyun kalitesi önemlidir. Eğer musluk suyu klorlu veya sertse, fermentasyon sürecini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, musluk suyu kullanmadan önce suyu dinlendirmek veya arıtılmış su kullanmak daha iyi sonuçlar verebilir.
Turşu neden asitli olur?
Turşunun asitli olmasının nedeni fermentasyon sırasında oluşan laktik asittir. Sebzeler, tuzlu suyun etkisiyle fermentasyona uğrar ve bu süreçte doğal olarak asit üretir. Bu asit, turşunun korunmasını sağlar ve ekşi lezzet verir.
Limon tuzu turşuya ne yapar?
Limon tuzu, turşuya ekşi bir tat verir ve fermentasyon sürecini hızlandırır. Aynı zamanda turşunun bozulmasını önleyen asidik bir ortam sağlar. Ancak fazla limon tuzu eklemek turşuyu aşırı ekşi yapabilir, bu yüzden ölçüye dikkat etmek önemlidir.
Kapağı tutmayan turşu ne yapılır?
Kapağı tam oturmayan veya hava sızdıran bir turşu kavanozu, fermantasyonu olumsuz etkileyebilir. Bu durumda yeni bir kapakla değiştirmek en iyi çözümdür. Eğer hava aldıysa, turşunun bozulmadığını kontrol etmek için kokusu ve rengi gözden geçirilmelidir.
Tuzu az olan turşu bozulur mu?
Evet, tuzu az olan turşu bozulabilir. Tuz, fermentasyon sürecinde koruyucu bir rol oynar ve sebzelerin bozulmasını engeller. Tuzu az olan turşular daha çabuk yumuşar, küflenir veya ekşir. Bu nedenle, turşu yaparken tuz oranına dikkat etmek önemlidir.
Bozuk turşu nasıl anlaşılır?
Bozuk turşu genellikle kötü koku, bulanık su, yumuşamış sebzeler ve yüzeyde oluşan küf ile kendini belli eder. Ayrıca, turşunun rengi normalden farklıysa veya suyu bulanıksa, tüketmemek en iyisidir. Bozuk turşular sağlık açısından risk oluşturabilir.
Bozulan turşu nasıl kurtarılır?
Bozulan bir turşuyu kurtarmak genellikle zordur. Eğer sadece hafif bir koku veya tat bozukluğu varsa, suyunu değiştirerek ve tuz ekleyerek fermentasyonu kontrol altına alabilirsiniz. Ancak ciddi küflenme veya bozulma varsa, turşuyu tüketmeden atmak en güvenli seçenektir.
Turşunun üzeri neden beyaz köpük olur?
Turşunun üzerinde oluşan beyaz köpük, fermentasyon sürecinin doğal bir sonucudur. Bu köpük, fermentasyon sırasında oluşan gazlardan kaynaklanır ve genellikle zararsızdır. Ancak köpüğün aşırı olması, hava almış bir turşu veya düşük tuz oranı gibi sorunların habercisi olabilir.
Turşu ne zaman bozulur?
Turşu, hava aldığında, yeterince tuz içermediğinde veya yanlış koşullarda saklandığında bozulur. Bozulma belirtileri arasında yumuşama, kötü koku, bulanık su ve yüzeyde küf bulunur. Fermentasyon süresi tamamlandıktan sonra doğru şartlarda saklanmayan turşular bozulabilir.
Lezzetli turşular için bilmeniz gereken püf noktaları paylaştık. Turşu kurarken ihtiyacınız olan kavanozlar ise Koçtaş’ta sizi bekliyor!
