Türk kahvesi, sadece sıcak bir içecek değil, aynı zamanda kültürel bir zenginliğimiz. “Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı var.” sözü boşuna söylenmemiş. Bol köpüklü, okkalı bir kahve keyfi için, çekirdeklerinin ne şekilde kavrulduğundan tutun da ikramına kadar her adımı önemli. Kahvesi ince çekilmiş mi olsun, hafif irice mi? Bakır cezvede mi pişirelim kahve makinesinde mi? Yanına lokum mu yakışır çikolata mı? Bu yazımızda kahve severlerin keyfine keyif katmak için Türk kahvesi yapmanın inceliklerini paylaşacağız. Hazırsanız, Türk kahvesinin büyülü dünyasına birlikte yol alalım.
Önce hep birlikte Türk kahvesi çeşitlerine bakalım. Elbette Türk kahvesinin en bilinen çeşitleri, içindeki şeker miktarına göre yapılan sınıflandırmadır:
Sade Türk Kahvesi:
Sadece kahve ve su kullanılarak yapılan Türk kahvesine adı üzerinde sade kahve deniyor.
Orta Şekerli Türk Kahvesi:
Kahveyi pişirirken orta derecede tatlandıracak şekilde şeker katıldığında, orta şekerli Türk kahvesi olarak adlandırılıyor.
Şekerli Türk Kahvesi:
Pişirme sırasında orta şekerli Türk kahvesinden daha fazla şeker katıldığında ise şekerli Türk kahvesi oluyor.
İçindeki şeker miktarına göre yapılan bu sınıflandırma dışında Türk kahvesi, yöreden yöreye pişmesiyle, sunuş şekliyle veya içine konulan ekstra malzemeye göre de farklı bir isme ve cisme bürünüveriyor.
Mırra:
Bizim Türk kahvesinin özel kaplarda birkaç defa kaynatılmasıyla elde edilen, kıvamlı ve oldukça sert bir kahve. Orta Doğu kökenli bu kahve, bizde de Güneydoğu Anadolu’da oldukça seviliyor. Özellikle düğün, nişan, taziye gibi özel günlerin vazgeçilmezi. Genelde imbiklii özel bir kaptan kulpsuz küçük kahve fincanlarında servis ediliyor
Dibek Kahvesi:
Yumuşak içimi ve yoğun lezzeti ile öne çıkan dibek kahvesinde farkı yaratan kavrulmuş kahve çekirdeklerinin öğütülme şekli. Çekirdekler, değirmen yerine taş ya da tahta dibeklerde dövülerek hazırlanıyor. Hala Ege ve Doğu Anadolu şehirlerinde sevilerek içiliyor.
Menengiç Kahvesi:
Menengiç kahvesi ise bilinen kahve çekirdeği yerine menengiç meyvesinin çekirdeklerinin kavrulmasıyla elde ediliyor. Toz haline getirilen çekirdekler aynı Türk kahvesi gibi pişiriliyor. Kafein içermediği ve yumuşak içimli, üst solunum yolları için faydalı bir bitkiden yapıldığı için Türk kahvesi keyfine farklı bir alternatif olarak düşünülebilir. Menengiç kahvesinin yanı sıra Türk kahvesinin yoğun aromasından vazgeçemeyen ancak, kafeinden uzak durması gerekenler özel olarak satılan kafeinsiz Türk kahvesi de deneyebilirler.
Kül Kahvesi:
Kül kahvesinin farkı, kahvenin pişirilme şeklinden geliyor. Kahve, közünü almış kül içine yerleştirilen bir cezvede usul usul pişer.
Süvari Kahvesi:
Türk kahvesinin, ince belli çay bardağında ikram edilen az köpüklü şekline süvari kahvesi deniyor. Ege ve Akdeniz yöresine özgü bir lezzet.
Cilveli Kahve:
Manisa”dan bir lezzet olan cilveli kahvenin özelliği, bildiğimiz Türk kahvesinin fincana konulduktan sonra üzerine çifte kavrulmuş, öğütülmüş badem eklenmesi. Servis yapılırken badem için çay kaşığı da veriliyor.
Yandan Çarklı:
Aynı kıtlama çaydaki gibi sade kahvenin yanında kesme şekerle ikram edilen şekline yandan çarklı deniyor.
Devebatmaz Kahvesi:
Olabildiğince bol köpüklü Türk kahvesi, esprili şekilde devebatmaz kahvesi olarak adlandırılıyor.
Damla Sakızlı Türk Kahvesi:
Sakızın kendine has kokusu ve damakta bıraktığı özel aroması ile kahve keyfini katmerleyen bu lezzet genelde sakız ağaçlarının yaygın olduğu Ege’de tercih ediliyor. Damla sakızlı Türk kahvesi kahve tozuna damla sakızı aroması eklenmesi ile elde ediliyor. Türk kahvesini orjinal haliyle içmeyi tercih ediyorsanız, yanında verilen suya bir çay kaşığı ile sakız koymayı deneyebilirsiniz.
Tatar Kahvesi:
Fincandan büyük, kupadan küçük olan bardaklarda içilen Tatar Kahvesi, Türk kahvesinin üzerine 2 tatlı kaşığı kadar kaymak konularak elde ediliyor. Haliyle içimi yumuşak bir kahve türü. Şekerle pişirildiği gibi yandan çarklıda olduğu gibi kıtlama usulü şekerle de tüketilebiliyor.
Sütlü Türk Kahvesi:
Kaymaklı Türk kahvesi olur da sütlü olmaz mı? Daha hafif içimli olması için su yerine süt kullanarak yapılan Türk kahvesine sütlü Türk kahvesi olarak biliniyor.
Farklı yörelerde bu saydıklarımız dışında da farklı Türk kahvelerine rastlamak elbette mümkün. Biz belli başlı Türk kahvesi çeşitlerini aktardık. Şimdi gelin klasik Türk kahvesi nasıl yapılır ona bakalım.
Kahve Yapımı
İster geleneksel şekilde cezveyle ister kahve makinesiyle olsun lezzetli bir Türk kahvesi için su, kahve ve şeker oranlarının belli bir ölçüde olması gerekiyor. İşte farklı çeşitlerde Türk kahvesi yapımı ile ilgili detaylar.
Sade Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?
Cezve ya da makineye kişi sayısına göre fincanla ölçerek su koyun.
Her fincan kahve için tepeleme 1 tatlı kaşığı kahve ekleyin.
İyice karıştırdıktan sonra, cezveyi kısık ateşe koyarak kaynamasını bekleyin. Bu sırada tekrar karıştırmayın. Makine kullanıyorsanız cezveyi haznesine takıp düğmeye basmanız yeterli.
Kaynayınca önce üste biriken köpükleri fincanlara dağıtın.
Kalan kahveyi bir taşım daha kaynatıp, fincanlara bölüştürün.
Sade Türk kahveniz hazır. Bu ölçülerin standart fincan için geçerli olduğunu belirtelim. Duble kahve keyfi için ölçüleri fincanınızın büyüklüğüne göre artırmalısınız.
Orta Şekerli Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?
Orta şekerli Türk kahvesi de aynı sade kahvedeki adımlar izlenerek yapılıyor. Tek farklı, cezvedeki suya kahve ile birlikte bir silme tatlı kaşığı şeker eklenmesi. Küp şeker kullanıyorsanız da bir küp şeker yeterli. Ocağa koymadan önce şekerin iyice eridiğinden emin olun.
Şekerli Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?
Temel olarak sade ve orta şekerli kahve ile aynı şekilde pişirilen şekerli Türk kahvesinde, şeker miktarı bu kez iki tatlı kaşığı ya da iki küp oluyor. Genel tarif bu şekilde olsa da şekerde, markadan markaya büyüklük ve tat farkı olabilir. O yüzden siz damak zevkinize göre kendi şeker ölçünüzü kendiniz bulabilirsiniz.
Sütlü Türk Kahvesi Yapımı
Eskiden kahve çeşitlerinin bu kadar yaygın olmadığı dönemde hafif olması için çocuklara yapılan sütlü Türk kahvesi aslında çok özel bir lezzet. Geleneksel Türk kahvesinden farkı, su yerine süt kullanıyorsunuz. Eğer sade istiyorsanız, sadece süt ve bir tepeleme tatlı kaşığı kahve, orta istiyorsanız ek olarak 1 tatlı kaşığı, şekerli istiyorsanız 2 tatlı kaşığı şeker ilave edin. Güzelce karıştırıp, ocağa alın. Sonrasını zaten biliyorsunuz.
Kafeinsiz Türk Kahvesi Yapımı
Kafeinsiz kahve görünüş ve doku olarak normal kahveden hiç farklı değil. Dolayısıyla pişirirken de normal Türk kahvesi ile aynı adımları izleyerek pişirebilirsiniz. Kafeinsiz kahvede, kahve çekirdekleri özel bir kimyasal çözücü kullanılarak bileşenlerine ayrıştırılıyor. Daha sonra ısıtılıp buharlaştırılarak tat bileşenlerini koruyup kafeinden arındırılıyor. Kafeinin olumsuz etkilerinden muzdaripseniz bu seçeneği tercih edebilirsiniz.
İpuçlarını Açıklıyoruz: En İyi Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?
Türk kahvesi yapımında çekirdekler ikinci çatlama olana dek kavruluyor ve pudra kıvamında çekiliyor. Dolayısıyla iyi Türk kahvesinin en önemli sırrı kaliteli kahve çekirdeklerinden yapılması ve usulüne uygun kavrulması. Zaten iyi kalite kahve aldığınızı varsayarak biz pişirme sırasında dikkat etmeniz gerekenleri paylaşalım.
Bir filtreleyici yardımıyla tortusundan ayrılan diğer kahvelerden farklı olarak Türk kahvesi tortusuyla pişer. Yani lezzeti telvesinden gelir. Dolayısıyla kahve koyarken lezzet için biraz eli bol davranın. Tabii fincanın yarısının telve olmasını kastetmiyoruz.
Lezzetli kahvenin bir diğer sırrı da taze kahve kullanmak. En lezzetli kahve için ya taze çekilmiş kahve kullanın ya da eğer paket ürün alıyorsanız her kullanımdan sonra ağzını sıkı sıkı kapatın. Oda sıcaklığından serin ve güneş ışığı almayan bir yerde saklayın. Buzdolabının nemli olması sebebiyle kahveyi saklamak için uygun olmadığını hatırlatalım.
Kahve yaptığınız su da lezzet için önemlidir. Önceden ısıtılmamış içme suyu kullanın.
En iyi kahve, iletkenliği yüksek bir metal olan ve ısıyı içindekine eşit dağıtan bakır cezvede pişer. Kahveyi seviyorsanız evde bakır cezve bulundurmanızı öneririz.
Kahve, su ve tercihe göre şeker karışımını ocağa koymadan birbirine iyice nüfuz edecek şekilde 30 – 40 saniye kadar karıştırın.
Bu ilk karıştırmadan sonra cezve ocaktayken köpüğün dağılmaması için bir daha karıştırmayın.
En lezzetli Türk kahvesi, közde usul usul pişer. Evde köz bulamayacağımıza göre, ocakta ateşi en kısığa alarak pişirin.
İlk kaynamada üzerinde oluşan köpükleri bir çay kaşığı ile üstten alarak fincanlara dağıtın. Sonra bir taşım daha kaynatın.
İkram da Türk kahvesinin ayrılmaz bir parçasıdır. En iyi Türk kahvesi ince porselen fincanda içilir. Ona kahvenin ağızda bıraktığı telveyi temizlemek için bir bardak su eşlik eder. Bu sunuma hem damağa hem göze hitap etmesi için ise çifte kavrulmuş lokum da ekleyebilirsiniz.
Bu yazımızda lezzetli Türk kahvesinin inceliklerini ve paylaştık. Koçtaş’ta da bulacağınız Türk kahvesi makinelerinin tüm pişirme inceliklerini dikkate alarak tasarlandığını, sanki bakır cezvede ve köz üzerinde pişmiş kahve lezzetinde kahveler pişirdiğini belirtelim. Üstelik kullanması çok pratik, temizliği de çok kolay. Kahve Makinesi Temizliği Nasıl Yapılır? yazımızda, Türk kahvesi makine temizliğine dair detayları bulabilirsiniz.
Türk kahvesi içmenin en keyifli yanlarından biri de bu keyfi sevdiklerimizle paylaşmak, birlikte fal bakıp üç vakte kadar gelecek müjdeli haberleri paylaşmak. Evinizde bu keyfe özel bir köşe oluşturmak isterseniz, “Keyifli Bir Alan: Kahve Köşesi Dekorasyon Fikirleri” yazımızdan ilham alabilirsiniz.
