Sağlığımız en değerli varlığımız. Dolayısıyla hiçbirimiz sağlıkla ilgili bir sorun yaşamayı ve hayat kalitemizin düşmesini istemiyoruz. Fakat özellikle soğuk havaların ve kapalı ortamları havalandırma oranındaki düşüşün etkisiyle kış aylarında hastalıklar sıklıkla görülebiliyor. Şimdi, hava yoluyla bulaşan hastalıklar ve korunma yollarından bahsedip sağlığınızı korumanız için ihtiyacınız olan hijyen ipuçlarını sıralayacağız.
Sık Görülen ve Hava Yoluyla Geçen Bulaşan Hastalıklar Nelerdir?
Hasta olan insan ile yakın temas halinde olmak ya da hastanın bulunduğu ortamda bulunmak, solunum yoluyla bulaşan hastalıkların görülmesine neden olabilir. Nezle (soğuk algınlığı), grip, kabakulak, suçiçeği ve kızamık, hava yoluyla en sık bulaşan hastalıklar arasında yer alıyor. Ayrıca ilk olarak Çin’in Vuhan şehrinde ortaya çıkan, son dönemlerde sıklıkla adını duyduğumuz ve oldukça ciddi sonuçlara neden olan corona virüsü de solunum yolu ile geçiyor.
Hava Yoluyla Geçen Bulaşıcı Hastalıklar Nasıl Bulaşır?
Hasta; öksürük ve aksırık vasıtasıyla hastalığa neden olan virüsleri ortama yayabilir. Vücuttan çıkan bu damlacıklar havada ya da tozda asılı kalabilir, yüzeylerde varlıklarını sürdürebilirler. Diğer bir deyişle solunumun yanı sıra temas edilen yüzeyler de hava yoluyla geçen bu hastalıkların bulaşmasına neden olabilir. Merak edilen “Corona virüsü nasıl bulaşıyor?” sorusunun cevabının da bu olduğunu söyleyebiliriz.
Hava Yoluyla Bulaşan Hastalıklardan Nasıl Korunulur?
Zararlı virüs ve bakteriler vücudunuza girdiğinde bağışıklık sisteminiz bu yabancı maddelerle bir mücadeleye girer. Fakat bağışıklık sisteminin zayıf olması durumunda, tabiri caizse zararlı virüs ya da bakteriler bu mücadeleyi kazanır ve hastalık meydana gelir. Dolayısıyla hastalıklardan korunmak için güçlü bir bağışıklığa sahip olmak önemlidir. Özellikle A, C, E ve B6, bağışıklığı güçlendirmek için tüketmeniz gereken başlıca vitaminler. Dilerseniz bu konuda size yardımcı olması için “Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Besinler” ve “Bağışıklık Artırıcı İçecek Önerileri” yazılarımızı da okuyabilirsiniz. Bunun yanı sıra vücudunuza yabancı ve zararlı virüslerin girmesini engellemek için hijyene dikkat etmeniz de şart! Burada hem kişisel hem de alanlardaki hijyenden bahsediyoruz. Peki; nezle, grip, kabakulak, suçiçeği ve corona virüsünden korunma yolları nelerdir? Hangi hijyen kurallarına dikkat etmelisiniz?
Evde Uygulanabilecek Hijyen Kuralları
- Eve geldiğinizde öncelikli olarak ellerinizi en az 20 saniye sabun ve ılık su ile yıkamalısınız.
- Kirli ellerle dokunulan kapı kolu, elektrik anahtarı gibi noktaların temizliğini es geçmemeli, bu noktaları dezenfektan ürünlerle temizlemelisiniz.
- Evi sık sık havalandırmalısınız.
- Sebze ve meyveleri iyice yıkamadan tüketmemelisiniz.
- Hava yoluyla bulaşan hastalıkların yanı sıra meydana gelebilecek diğer hastalıkları da engellemek için eve ayakkabı ile girmemeli ve evin temizliğine özen göstermelisiniz.
- Yeni salgın corona virüs hakkında en sık sorulan sorulardan biri ise “Evcil hayvanlar corona virüsü taşıyıp bulaştırır mı?”dır. T.C. Sağlık Bakanlığının yayımladığı dokümana göre bu tarz bir durum beklenmemektedir. Fakat olası diğer hastalıklar nedeniyle hayvanlara dokunduktan sonra ellerinizi yıkamanız önerilir.
İş Yerinde Uygulanabilecek Hijyen Kuralları
- İş yerinde ellerinizi sık sık en az 20 saniye sabun ile yıkamalısınız. Eğer elinizi yıkama imkânınız yoksa alkol bazlı el antiseptiği kullanabilirsiniz.
- Alanı sık sık havalandırmayı ihmal etmemelisiniz.
- Temizliğinden emin olmadığınız meyve ve sebzeleri yememelisiniz.
- Hastalara mümkün oldukça yaklaşmamalı, en az 1 metre mesafede durmalısınız.
- Eğer iş yerinizde hasta biri varsa koruyucu maske takmasını rica edebilir ve siz de maske takabilirsiniz. Bu sayede hem hasta kişi havaya ve yüzeylere damlacık bulaştırmaz hem de siz korunmuş olursunuz.
- Hastaysanız hem daha çabuk iyileşebilmek hem de iş arkadaşlarınıza virüs bulaştırmamak için rapor alıp işe gitmemelisiniz.
Dış Mekânlarda ve Toplu Taşıma Araçlarında Uygulanabilecek Hijyen Kuralları
- Mümkünse kapalı ve kalabalık alanlara girmemeye özen göstermelisiniz.
- Toplu taşıma araçlarındaki tutacak ve demir gibi alanlara mümkün olduğunca dokunmamalı, dokunduğunuzda alkol bazlı el antiseptiği ile ellerinizi temizlemelisiniz.
- İmkân olduğunuzda ellerinizi sabun ve su ile en az 20 saniye yıkamalısınız.
- Kirli ellerinizi ağzınıza, burnunuza ve gözlerinize kesinlikle sürmemelisiniz. Çünkü ellerin yüzle teması, virüslerin vücudunuza girmesine sebep olabilir.
- Temizliğinden emin olmadığınız sebze ve meyvelerin yanı sıra çiğ ya da az pişmiş etleri de yemekten kaçınmalısınız.
- Özellikle corona virüsten bahsediyorsak hastalığın göründüğü ülkelere zorunlu olmadıkça gitmemelisiniz.
Corona Virüsü Nedir, Tanısı Nasıl Konur?
Dünyanın gündeminde olan corona virüsünün adını duymayanımız yok. Peki, korunma yollarını aktardığımız corona nedir? Bu virüs hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacak detayları sıralayalım.
- İlk olarak Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve ardından dünyanın hemen her ülkesinde görülen corona virüsü (2019-nCoV), solunum yolları enfeksiyonuna neden olan bir virüs çeşididir. Özellikle yaşlılar ve kalp, akciğer, diyabet, kanser gibi hastalıkları olanlar bu virüs nedeniyle oluşan hastalığı daha ağır bir şekilde yaşadıklarından ayrıca özenli davranmalıdırlar.
- T.C. Sağlık Bakanlığının bildirisine göre corona virüsünün kuluçka süresi 2 ila 14 gün arasındadır. Diğer bir deyişle corona belirtileri bu süre aralıklarında görülebilir.
- Corona virüsü tanısı, yapılan moleküler testler sonrasında koyulabilir.
Corona Virüsü Nasıl Bulaşır?
Bahsettiğimiz gibi corona, havayla bulaşan diğer hastalıkların kişiden kişiye geçtiği şekilde oluşabilir. Yani virüslü damlacıkları solumanızın ya da virüsün bulunduğu alana temas etmenizin ardından ellerinizi ağzınıza, yüzünüze, gözünüze sürmeniz, hastalığın bulaşmasına neden olabilir.
Coronadan korunma yollarını özetlemek gerekirse:
- Hasta ya da hasta olma ihtimali olan insanlara en az 1 metre mesafede durmalısınız.
- Kalabalık ve kapalı alanlara mümkün olduğunca girmemelisiniz.
- Ev ve iş yerlerini sıklıkla havalandırmalısınız.
- Ellerinizi sık sık yıkamalı, alkol bazlı el antiseptiği kullanmalısınız. Eğer el antiseptiğiniz yoksa kolonya da kullanabilirsiniz.
- Mümkün olduğunca yüzeylere temas etmemelisiniz.
- Tokatlaşmak, sarılmak, öpüşmek gibi eylemler virüs geçişine neden olabilir. Bu nedenle bu eylemlerde bulunmamanız önerilir.
- Ağız gargarasıyla da virüsten korunmanız mümkün olabilir.
- Sebze ve meyveleri iyice yıkadıktan sonra tüketmeli, temizliğinden emin olmadığınız besinleri yememelisiniz.
- Bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde beslenmeye, bol su ve sıcak içecek tüketmeye özen göstermelisiniz.
Corona Virüsü Belirtileri Nelerdir?
“Corona virüsü Türkiye’ye geldi mi?” sorusunun cevabının “Evet” olması nedeniyle hepimiz corona virüsünün belirtilerini merak eder olduk. Halsizlik, öksürük, ateş, nefes darlığı ve bazı hastalarda burun akıntısı gibi semptomlar, corona belirtileri arasında yer alır. Eğer çevrenizde bu belirtilerin bulunduğu biri varsa hemen maske takarak hastaneye gitmesini önermelisiniz. Ayrıca hasta kişiyle temas halinde olmamanız ve aynı ortamda bulunmamanız gerektiğini de hatırlatalım.
Corona Virüsü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Henüz aşısı bulunmayan corona virüsünün tedavisi için solunum desteği, ateş düşürücü ilaçlar ve bağışıklık sistemini güçlendirici uygulamalar yapılmaktadır. Tabii bu uygulamaların hastanede yapılması gerektiğini, yani belirtileri taşıdığınızı düşünüyorsanız vakit geçirmeden maskenizi takarak sağlık kuruluşuna gitmeniz gerektiğini not düşelim.
Bağışıklık sisteminizi güçlendirerek ve hijyen kurallarına dikkat ederek hava yoluyla geçen pek çok hastalığa karşı önemli ölçüde koruma sağlayabilirsiniz!
Sağlıklı günler dileriz!
* Corona virüs hakkındaki bilgilerde T.C. Sağlık Bakanlığı-Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün sitesinden yararlanılmıştır.