Yoğun kokulu ve lezzetli bir kahvenin özlemini duyanlardan mısınız? Çoğu insanın günlük ritüelleri arasında bulunan kahvenin farklı çeşitleri olduğu gibi pek çok farklı yapılış yöntemi de bulunuyor. Moka potta kahve pişirmek de bu yöntemler arasında yer alıyor. Moka potu henüz keşfetmediyseniz ve “Moka pot nedir?” diye düşünüyorsanız gelin, detaylı bir şekilde bahsedelim.
İtalyan kahve kültürünün önemli temsilcilerinden biri olan moka pot, temel olarak espresso makinesi olmadan espresso yapmayı sağlayan bir cezvedir. Tabii cezve denince aklınıza bizim Türk kahvesi için kullandığımız cezveler gelebilir. Ancak moka pot üç parçadan oluşur. Alt kısıma su eklenir, arada kalan metal filtreye kahve konur, üst kısım da basınçla yukarı çıkan kahvenin toplandığı yerdir. Kısaca ocak üstü kahve makinesi diyebiliriz.
Moka Potun Tarihçesi ve Çalışma Prensibi
İtalyan evlerinin %90’ında bulunan moka pot, adını büyük bir kahve ihracatçısı olan Yemen’deki Mocha şehrinden alır. Bir hikayeye göre Alfonso Bialetti tarafından icat edilen moka pot, eşinin çamaşır yıkarken kullandığı düzenekten ilham almış. Gördüğü yıkama sisteminde kovadaki sabunlu su kaynatılır, basınçla birlikte kaynayan su borudan yukarı itilerek çamaşırların üzerine dağıtılır. Bialetti Luigi De Ponti’nin de yardımıyla buradan aldığı ilhamla birlikte bakelit kulplara sahip alüminyumdan yapılmış sekizgen bir cezve olan moka potu geliştirir.
Demlemek için alt hazne suyla doldurulur, metal filtre alt hazneye yerleştirilerek üzerine kahve eklenir, ardından üzerine üst hazne eklenip ocağa konur. Su kaynamaya başlayınca basınçlı su filtredeki kahveyi yoğunlaştırır ve üst hazneye toplar. Böylece suyla birleşen kahve üst kısımda demlenmiş olur. Profesyonel espresso makineleri en az 9 barda demleme yaparken moka potlar 1.5 barda demleme yapabilir.
Moka Pot Ne İşe Yarar?
Moka pot, evde espresso keyfi yaşamak isteyenler için güzel bir alternatiftir. 3-5 dakika gibi kısa süre içerisinde kahvenizi kolay bir şekilde demleyebilirsiniz. Profesyonel espresso makinelerine göre daha ekonomik ve kullanımı kolay olan moka pot, kahveseverler arasında hayli popülerdir.
Moka potun çalışma prensibini paylaştığımıza göre şimdi de lezzetli bir kahve keyfi için demleme püf noktalarına göz atalım.
Moka Pot ile Kahve Demlemenin Püf Noktaları
Moka pot ile lezzetli bir kahve yapmak için dikkat etmeniz gereken bazı püf noktalar vardır. Kahve yapımının tüm aşamalarıyla ilgili ipuçlarını aşağıda sizin için sıraladık:
Kahve çekirdeği öğütme: Kahve çekirdeklerini, deniz tuzu kalınlığında öğütmek idealdir. Espresso öğütücü kullanmaktan kaçının, çünkü fazla ince öğütülmüş kahve aşırı ekstraksiyona neden olarak acı bir tat verebilir.
Suyun sıcaklığı: Alt hazneyi doldurmadan önce suyu bir ısıtıcıda kaynatın. Önceden kaynatılmış su kullanmak, moka potun ocakta daha az ısınmasını sağlar ve kahvenin yanmasını önleyerek daha yumuşak bir tat elde etmenize yardımcı olur.
Su seviyesi: Su alt haznedeki güvenlik valfinin hemen altına kadar doldurulmalıdır. Valfi kapatacak kadar fazla su eklemek basınç sorunlarına yol açabilir.
Kahve miktarı: Metal filtreyi yerleştirin ve öğütülmüş kahveyle doldurun. Kahveyi sıkıştırmadan hafifçe düzeltin. Fazla sıkıştırmak suyun kahveden zor geçmesine neden olabilir.
Demleme süreci: Ocağa koyduktan sonra moka potu kısık-orta ateşte ısıtın. Kahve yavaşça üst hazneye dolmaya başladığında köpürme ve fokurdama duyarsınız.
Demleme tamamlandığında: Kahve hazneye dolduğunda ve fokurdama sesi duyduğunuzda moka potu hemen ocaktan alın. Alt kısmını soğuk suya tutarak demleme sürecini durdurabilirsiniz. Bu kahvenin fazla ısınmasını ve acılaşmasını önler.
Moka Pot ile Hangi Kahveler Yapılır?
Moka pot ile espresso bazlı tüm kahveleri kolay bir şekilde hazırlayabilirsiniz. İşte, moka pot ile yapabileceğiniz kahveler:
Espresso Macchiato: 1 shot (30 ml) espresso ve bir tatlı kaşığı süt köpüğü ile hazırlanır.
Americano: 60 ml sıcak su ve 1 shot espresso ile hazırlanır.
Latte: 1 shot espresso, 150 ml sıcak süt ve 1 cm kalınlığında süt köpüğü ile hazırlanır.
Cappucino: 1 shot espresso, 60 ml sıcak süt ve aynı oranda süt köpüğü ile hazırlanır.
Mocha: 120 ml sıcak süt, 1 shot espresso, 20 gram eritilmiş çikolata ve biraz süt köpüğü ile hazırlanır.
Cortado: İki shot espresso, 60 ml sıcak süt ve biraz süt köpüğü ile hazırlanır.
Flat White: 120 ml sıcak süt ve 2 shot espresso ile hazırlanır.
Son olarak da moka potun temizlik ipuçlarından bahsedelim.
Moka Pot Nasıl Temizlenir?
Moka potun uzun ömürlü olması ve lezzetli kahveler demleyebilmesi için düzenli olarak temizlenmesi gerekir. Ancak moka potun parçalarının bulaşık deterjanı gibi aşındırıcı maddeler kullanarak temizlenmesi önerilmez. Aynı zamanda bulaşık makinesinde de moka potun yıkanmaması gerekir.
Moka pot temizliğinde dikkat etmeniz gerekenleri aşağıda sıraladık:
Moka potun alüminyum veya paslanmaz çelikten yapılmış yüzeylerine zarar verebileceği için sabun veya deterjan kullanmamaya özen gösterin. Sadece sıcak su ile durulamanız yeterli olacaktır.
Filtrede veya lastik contada kahve birikintisi olup olmadığını kontrol edin. Şayet varsa yumuşak bir fırça ile tortuları temizleyin.
Moka potunuzu yıkadıktan sonra iyice kurulayıp kaldırın. Nemli kalırsa oksitlenebilir ya da küflenebilir. Bu da hem hijyeni ortadan kaldırır hem de yapılan kahvelerin tadını bozar.
“Moka pot nedir?” ve “Moka pot ne işe yarar?” gibi merak edilen soruların yanı sıra moka potun kullanımından ve temizlik önerilerinden detaylı bir şekilde bahsettik. Evinizde espresso içmenin en kolay yolu olarak moka pot kullanmayı tercih edebilirsiniz. Aradığınız moka pot modellerini ise Koçtaş’ın geniş ürün yelpazesi arasında bulabileceğinizi unutmayın.
Afiyet olsun!
Moka Pot ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Moka pot nedir ne işe yarar?
Moka pot, buhar basıncıyla kahve demleyen, genellikle ocakta kullanılan bir kahve makinesidir. İtalyan kökenlidir ve espresso benzeri yoğun kahve elde etmeye yarar. Alt hazneye su, orta bölüme kahve konur ve kaynayan su buharı kahveyi demleyerek üst hazneye taşır.
Moka pot ile neler yapılır?
Moka pot ile espresso tarzı sert kahve yapılabilir. Bu kahve baz alınarak latte, cappuccino veya buzlu kahve çeşitleri hazırlanabilir. Aromalı kahveler veya sütlü tarifler de moka potta yapılan kahveyle çeşitlendirilebilir. Ancak çay veya Türk kahvesi için uygun değildir.
Moka potla Türk kahvesi yapılır mı?
Hayır, moka pot Türk kahvesi için uygun değildir. Türk kahvesi çok ince çekildiğinden moka pot filtresini tıkar ve basınçlı sistemin çalışmasını engeller. Ayrıca pişirme yöntemleri farklıdır; Türk kahvesi düşük ısıda köpürerek pişerken moka potta buhar basıncı kullanılır.
Moka pot ilk kez nasıl kullanılır?
Moka pot ilk kullanımda sadece suyla birkaç kez çalıştırılmalı, ardından kahveyle denenmelidir. Bu işlem, üretim kalıntılarının temizlenmesini sağlar. Temizledikten sonra alt hazneye su, filtreye kahve koyarak ocakta orta ateşte demleme işlemine başlanabilir.
Moka pot için hangi kahve alınır?
Moka pot için orta incelikte (espressoya yakın ama daha kalın) çekilmiş kahveler uygundur. Filtre kahve kadar kalın, Türk kahvesi kadar ince olmamalıdır. Genellikle "Moka Pot için" ya da "Espresso için" etiketli kahveler idealdir. Arabica ya da blend kahveler tercih edilebilir.
Moka pot ile çay demlenir mi?
Moka pot, çay demlemek için uygun değildir. Sistem buhar basıncına dayalı olduğu için çay yaprakları aromasını yeterince veremez, hatta yanabilir. Çay demlemek için klasik demlik ya da French press gibi demleme yöntemleri daha doğrudur.
Moka Pot kahve nasıl çekilmeli?
Moka pot için kahve, orta incelikte çekilmelidir. Ne Türk kahvesi gibi çok ince, ne de filtre kahve gibi çok kalın olmalıdır. Öğütme ayarı espresso ile filtre kahve arasında olmalıdır. Bu denge, hem tat hem de demleme süresi açısından en iyi sonucu verir.
Moka Pot çelik mi alüminyum mu?
Moka potlar genellikle alüminyum veya paslanmaz çelikten üretilir. Alüminyum modeller hafif ve uygun fiyatlıdır ancak elde yıkanmalı ve kurutulmalıdır. Çelik moka potlar ise daha dayanıklıdır, bulaşık makinesinde yıkanabilir ve uzun ömürlüdür.
Moka Pot kaç kişilik alınmalı?
Moka potlar genellikle 1, 3, 6, 9 ve 12 kişilik olarak üretilir. Tek kişilik kullanım için 1-2 cup idealdir. Aile veya misafirli kullanım için 6 cup önerilir. Kişilik sayısı fincan ölçüsüne göre değiştiğinden kahve tüketim alışkanlıklarınıza göre seçim yapabilirsiniz.
Moka Pota sıcak su mu soğuk su mu?
Moka potun alt haznesine sıcak su koymak demleme süresini kısaltır ve kahvenin daha az yanmasını sağlar. Ancak güvenlik açısından dikkatli olunmalıdır çünkü sıcak su buhar basıncını hızlı oluşturur. Klasik kullanımda ise genellikle soğuk su tercih edilir.
Moka Pota filtre kahve koyulur mu?
Filtre kahve için öğütülmüş kahve moka potta çok kalın kalabilir ve yeterince aroma vermez. Ancak öğütme seviyesi moka pota uygunsa kullanılabilir. Yine de en iyi sonuç, moka pot için özel olarak öğütülmüş kahvelerle elde edilir.
Moka Pot makinede yıkanır mı?
Alüminyum moka potlar genellikle elde yıkanmalıdır çünkü bulaşık makinesi yüzeyi matlaştırabilir. Çelik modeller bulaşık makinesine daha uygundur. Her durumda, moka potu deterjansız veya hafif sabunla elde yıkamak kahve tadını korumak açısından en iyisidir.
Moka Pot'a su yerine süt ekleyebilir miyim?
Moka potun alt haznesine süt konulmamalıdır. Süt, kaynarken yanabilir ve cihazın içini kirletir. Ayrıca buhar basıncını yeterince oluşturamaz. Sütlü kahve isteniyorsa, kahve moka potta demlendikten sonra ayrı bir yerde ısıtılmış sütle karıştırılmalıdır.
Moka Pot ile demleme ne kadar sürer?
Moka pot ile kahve demleme süresi genellikle 4–7 dakika arasında değişir. Ocağın ısısına, suyun sıcaklığına ve moka potun boyutuna göre bu süre kısalabilir ya da uzayabilir. Kahve üst hazneye çıkmaya başladıktan sonra 1 dakika içinde işlem tamamlanır.
Moka pot alırken nelere dikkat edilmeli?
Moka pot alırken kişi sayısına uygun hacim, malzeme (çelik veya alüminyum), ergonomik sap ve güvenlik vanası gibi detaylara dikkat edilmelidir. Ayrıca kullanılan ocağa uyumlu olup olmadığı (indüksiyon uyumlu vs.) da göz önünde bulundurulmalıdır.
Moka pot nasıl temizlenir?
Moka pot demleme işleminden sonra soğutulup, parçalar ayrılarak sıcak suyla yıkanmalıdır. Sabun kullanılmaması önerilir çünkü kahvenin doğal aroması etkilenebilir. Filtre ve conta düzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve gerektiğinde değiştirilmelidir.
Moka soğuk kahve nasıl yapılır?
Moka potla yapılan kahve, buz dolu bir bardağa dökülerek ya da soğutulup sütle karıştırılarak soğuk kahveye dönüştürülebilir. İsteğe göre şeker, vanilya ya da çikolata aroması eklenebilir. Buzla veya blender ile karıştırarak frappé tarzı da yapılabilir.
Moka Pot sağlıksız mı?
Hayır, moka pot sağlık açısından zararlı değildir. Ancak alüminyum modellerin yüzeyi zamanla oksitlenebilir. Bu yüzden hijyenik kullanım ve doğru temizlik önemlidir. Paslanmaz çelik modeller uzun ömürlü ve daha hijyenik bir alternatif sunar.
Moka Pot bozulur mu?
Moka pot mekanik bir cihaz olmadığı için kolay kolay bozulmaz. Ancak conta, filtre veya güvenlik vanası zamanla aşınabilir. Düzenli bakım yapılır ve doğru kullanılırsa yıllarca sorunsuz şekilde kullanılabilir. Aşırı ısıya veya darbeye karşı dikkatli olunmalıdır.
