Sonbaharda Ne Ekilir: Sebze, Meyve ve Çiçek Yetiştirme Rehberi

hangi-sebze-ne-zaman-ekilmeli

Bahçelerde ya da balkonlarda yalnızca sararmış meyve sebze gövdelerinin kaldığı, çiçeklerin bir bir solduğu mevsime girdik. Hatta çoktan sonbaharda bahçe bakımını yapmış, tüm bitkileri sökmüş bile olabilirsiniz. Ancak unutmayın, sonbaharda da topraktaki gizli zenginliği görünür kılabilir, bahçelerinizi yeniden canlandırabilirsiniz. Bahçe bakımınızı henüz yapmadıysanız da ¨Bahçenizi Unutmayın: Sonbaharda Bahçe Bakımı¨ yazımızı okuyabilirsiniz.

Hatta ilkbahar kadar çok yabani ot da büyümeyeceği için daha kontrollü ekimler yapabilirsiniz. Baharda yeşerecek meyveleri de şimdiden ekerek kışın ihtiyaç duydukları soğuğu almalarını sağlayabilirsiniz. Elbette mevsime uygun çiçeklerle yaşam alanınızı renklendirebileceğinizi de unutmayın. 

Yani sonbaharın ılıman yapısından faydalanmak için tam zamanı! Peki, sonbahar çiçekleri hangileridir ve sonbaharda bahçeye ne ekilir? Gelin, hepsinin cevabına bakalım ve bu sonbahar bahçenize can gelsin.

Sonbaharda Bahçeye Ne Ekilir?

Eylül ayında toprak hala sıcak olduğu için sebze fideleri hızla filizlenir. Hava ılıman devam ederse büyüme dönemi birkaç hafta daha sürebilir. Ayrıca bu dönemde ekilebilecek pek çok meyve türü de var. Bu meyvelerin güçlü bir şekilde büyümesi için kasımdan marta kadar soğuk yemeleri ve toprak altında yeşermeyi beklemeleri gerekiyor. 

Çiçeklerin ise zamansız güzelliğinden bahsetmeye bile gerek duymuyoruz. Onlar evlerin ve bahçelerin yıl boyu vazgeçilmez güzelliklerinden. Hazırsanız sonbahara özel tohum ekim takvimi nedir, hangi çiçekler evimizi renklendirir bakalım. Önce sebzelerden başlayalım:

Havuç Ne Zaman Ekilir?

Havuç Ekimi

Havuç yılın birçok ayında ekilse de toprakta soğuğu yiyen havuçların daha tatlı olduğunu biliyor muydunuz? Öyleyse bu sonbaharı değerlendirin ve bu soğuğa karşı dayanıklı sebzeyi yetiştirmeye başlayın. Sadece havucun ekilme döneminde toprağın üzerini bir süre naylonla kapatarak tohumların ılık ve nemli bir ortamda kalmasına dikkat edin.

Turp Ne Zaman Ekilir?

Önce bir ipucu verelim: Fındık turp en hızlı yetişen türlerden birisi. Sonbaharda fındık turpu ekin ve yaklaşık bir ay sonra salatalarınızı tatlandırsın. Sonbahardan ilkbahara kadar ekebileceğiniz turpu, 15 cm aralıklarla ekmeye ve dondan korumaya dikkat edin.

Ispanak Ne Zaman Ekilir?

Ispanak Ekimi

Sıcağı sevmeyen yani sonbaharın serinliği için ideal bir sebzeyle tanışın: Ispanak. Ağustos sıcakları geçip eylül ılımanlığı başlar başlamaz ıspanak ekebilirsiniz. Üstelik 6-8 hafta arasında da ilk ıspanaklarınızı hasat edebilirsiniz. Ancak hasat ederken ıspanağı kökten çıkarmamaya dikkat edin. Çünkü ıspanak aynı gövdeden tekrar yaprak verip kış boyu sizi besleyecek.

Marul Ne Zaman Ekilir?

Yaz salatalarını süslediği için marulun sadece sıcak havalarda yetiştiğini mi düşünüyorsunuz? Bir de eylül ayında marul ekmeyi deneyin. Aynı ıspanak gibi marul yapraklarını koparıp bir sonraki hasadı beklemeye başlayacaksınız. Marul tohumları arasında en az 20 cm bırakmaya özen gösterin. Eğer don yaşanan bir iklimde yaşıyorsanız marulları balkon ya da bahçenizde naylonla koruyun.

Şalgam Ne Zaman Ekilir? 

Şalgam Ekimi

Hızla yetişen sebzelerden birisi de şalgam. Henüz sonbaharın yeni yeni kendini gösterdiği eylül ayında şalgam tohumlarını toprakla buluşturun. Şalgam tohumlarını yaklaşık 10 cm aralıklarla ekmeniz yeterli.

Sarımsak Ne Zaman Ekilir?

Sarımsak, az bakım isteyen, bol aromalı bir sebze. Sarımsağı eylül ayında ekebilirsiniz. Sarımsağın tüm dişlerini ayırıp her bir dişi yaklaşık 20 cm aralıklarla ekmeniz yeterli.

Ahududu Ne Zaman Dikilir? 

Ahududu Ekimi

Yazın iştah açıcı pastalarınızı süsleyecek ahududu için şimdi hazırlık yapma zamanı!

Soğuk aylardaki uyku dönemini geçirebilmesi için ahududunun ekim ayından mart ayına kadar dikilmesi gerekir. Ahududu çok uzayan bir bitki. Bitkilerin birbirlerine gölge yapmaması için fidelerin arasında 100 cm boşluk bırakmaya özen gösterin. 

Güneşi sevdiği için de ahududuları diğer sebzelerde olduğu gibi küme halinde değil, sıra halinde dikin. Sıralar arasında ise yaklaşık 2 metre boşluk bırakın. Ahududuyu ektikten sonra da fideleri yerden 25 cm yüksekte olacak şekilde budayın. Bahara kadar da gübre ve su ihtiyacına dikkat edin.

Armut Ne Zaman Dikilir? 

Yaz meyveleri için kolları sıvama vakti! Armut fidanları kasım ayı başından itibaren dikilmeye başlanır. Böylece fidenin yaşı uygunsa armutun ilk filizlerini ilkbaharda görebilirsiniz. 

Armut ekerken köklerden daha derin olmayan bir çukur açın. Çukurun çapı ise armutun kök çapının en az üç katı olsun. Böylece kökler gelişmek için ihtiyaç duydukları alanı bulabilir. İlkbahar başlangıcında da armut fidesine gübre vermeyi ihmal etmeyin. Meyve sebzelerinize hayat katacak gübreler için Koçtaş’ı ziyaret edebilirsiniz.

Frenk Üzümü (Kırmızı Kuş Üzümü) Ne Zaman Dikilir?

Frenk Üzümü Ekimi

Yaz içeceklerinin en havalı üyesi Frenk üzümü ekimi için kasım ayının sonundan nisana kadar olan dönemi değerlendirebilirsiniz. Az bakım gerektiren meyvelerden olan Frenk üzümünde yalnızca rüzgara dikkat etmeniz gerekiyor. 

Frenk üzümünün kökleri rüzgardan zarar görebileceği için konumunu iyi ayarlamanız önemli. Frenk üzümünü 6 cm derinliğe, fideler arası 2.5 metre olacak şekilde ekin. Ayrıca fidelerin güneş almasına ve topraklarının nemli olmasına dikkat edin.

Kiraz Ne Zaman Dikilir?

Siz de yazın tezgahlarda kirazın görünmesini heyecanla bekleyenlerdenseniz kasım-nisan aylarında ekim yapmayı kaçırmayın deriz. Bu aylar arasında kiraz fidelerini toprakla buluşturabilir ve baharda ilk filizlerin açmasını bekleyebilirsiniz.

Kiraz fideleri arasında 5 metre olmasına dikkat edin. Eğer yoğun bir dikim yapacaksanız da sıralar arasında bir metre daha geniş mesafe bırakın, yani aralığı 6 metreye çıkarın. Şubat ayında ise kiraz fidesini gübrelemeyi unutmayın.

Böğürtlen Ne Zaman Dikilir?

Böğürtlen Ekimi

Yazın yol kenarlarında mor rengiyle bize göz kırpan böğürtlen bahçede de harika bir şekilde yetişiyor. Üstelik aşılı böğürtlen alarak ellerinize diken batmadan bu lezzetli meyveyi toplayabilirsiniz. Böğürtlen fidanını ekim ayı sonundan nisana kadar yapabilirsiniz. 

Böğürtlen, killi-kumlu toprağı sevmediği için dikim yapacağınız toprağın uygunluğunu değerlendirin ve gerekliyse gübre verin. İlkbaharda da meyve fidanına gübre verin ve haftada bir ya da iki kez toprağı sulayın.

Hangi Ayda Ne Ekilir Tablosu

Meyve dikim zamanı sebzelere göre daha belirgin. Çünkü yaprak dökümü sonrası fideleri ekme veya bitkinin bahar sürgününe hazır olması gibi durumlara dikkat etmek gerekir. Sebze ekimi aralığı ise genellikle daha geniş bir zaman dönemde olur. 

Çiçekler de genellikle mevsimlik olduğu için onların da sonbahar aylarında büyümeye elverişli türler olması yeterli. Biz yine de bazı türlerin ekim tarihlerini kaçırmamanız için ayları belli meyve sebzeleri bir arada topladık:

Eylül Ayında Ne Ekilir?

  • Ispanak
  • Marul
  • Şalgam
  • Sarımsak

Ekim Ayında Ne Ekilir?

  • Ahududu
  • Böğürtlen

Kasım Ayında Ne Ekilir?

  • Armut
  • Frenk üzümü
  • Kiraz

¨Sebze ne zaman ekilir?¨ sorusunun cevaplarına baktık. Eğer bu sonbahar ilk defa balkonunuzu bir tarlaya dönüştürmeyi planlıyorsanız önce Yeni Başlayanlar İçin: Balkon Bahçeciliği Önerileri yazımızı okumanızı öneriyoruz. Sonbahara özel meyve ve sebze tohumları ise Koçtaş’ta sizi bekliyor.

Sonbahar Çiçekleri ile Evinize Baharı Getirin

Sonbahar Çiçekleri

Lale, sümbül gibi soğanlı bitkilerin bahçeleri süslemesine alışkınız. Sizce de artık biraz değişiklik yapma ve yeni çiçek türlerini evinize davet etme zamanı gelmedi mi? İşte, sonbaharda saksıya ve bahçeye ekilebilecek çiçekler:

  • Krizantem
  • Yıldız çiçeği
  • Hercai menekşe
  • Mine çiçeği
  • Hüsnü yusuf
  • Peygamber çiçeği
  • Çuha çiçeği
  • Hibiskus
  • Frezya
  • Bebek nefesi çiçeği
  • Yasemin

Toprak değişimi, saksı seçimi, sulama gibi çiçek yetiştirmede önemli olan konular hakkında bilgi almak için de ¨Doğa ile Buluşun: Bitki ve Çiçek Bakımı İçin Püf Noktaları¨ yazımızı okuyabilirsiniz. Çiçeklerinizin balkonunuzu süsleyeceği saksıları bulmak için ise Koçtaş saksı ve aksesuarları kategorisini ziyaret edebilirsiniz.

Sohbaharda Ne Ekileceği ile İlgili Sorulan Sorular

  • Sonbaharda ne ekilir?
    Sonbaharda ekim yapılabilecek birçok sebze, meyve ve çiçek türü vardır. Sebzeler arasında ıspanak, lahana, marul ve pırasa gibi soğuğa dayanıklı bitkiler öne çıkar. Meyve olarak ise elma, armut, ve nar gibi fidanlar dikilebilir. Soğanlı çiçeklerden lale, sümbül ve nergis de sonbaharda ekilebilecek türler arasındadır. Bu dönemde ekim yaparken toprak hazırlığı ve doğru sulama düzeni de önemlidir.
  • Eylül ayında hangi sebzeler dikilir?
    Eylül ayında marul, ıspanak, brokoli, karnabahar, pırasa, lahana ve kereviz gibi soğuk hava sebzeleri dikilebilir. Bu sebzeler, sonbaharın serin hava koşullarına dayanıklıdır ve iyi bir hasat sağlar.
  • Ekim ayında bahçeye ne ekilir?
    Ekim ayında sarımsak, ıspanak, havuç, turp, soğan, bezelye ve roka ekebilirsiniz. Aynı zamanda bazı meyve ağaçlarının da dikimi bu dönemde yapılabilir. Toprak soğumadan önce ekim yapılması önemlidir.
  • Kasım ayında bahçeye ne ekilir?
    Kasım ayında sarımsak, soğan ve bezelye gibi kışa dayanıklı sebzeler ekilebilir. Ayrıca, çilek fideleri ve bazı kışlık sebzelerin ekimi de bu dönemde yapılabilir. Hava koşulları müsaitse, bitkiler iyi bir şekilde kök salabilir.
  • Sonbaharda hangi tohumlar ekilir?
    Sonbaharda lahana, karnabahar, brokoli, ıspanak, pazı ve roka gibi soğuk hava sebzelerinin tohumları ekilebilir. Ayrıca, bazı çiçek türlerinin ve kışlık sebzelerin tohumları da bu dönemde toprağa yerleştirilebilir.
  • Eylül ayında maydanoz ekilir mi?
    Eylül, maydanoz ekimi için uygundur. Maydanoz serin havaları sever ve sonbaharda ekildiğinde kış aylarına kadar hasat edilebilir. Düzenli sulama ve uygun toprak hazırlığı ile güçlü bir şekilde büyür.
  • Eylülde fasulye dikilir mi?
    Eylül ayı, özellikle serin bölgelerde fasulye dikimi için geç olabilir. Fasulye sıcak hava bitkisidir, bu yüzden yaz aylarında dikilmesi tavsiye edilir. Ancak, ılık bölgelerde Eylül ayında da ekilebilir.
  • Sonbaharda meyve ekmek için en uygun türler nelerdir?
    Sonbaharda elma, armut, ayva, şeftali ve badem gibi meyve ağaçları ekilebilir. Bu ağaçlar, kışın köklerini geliştirir ve ilkbaharda büyüme dönemine güçlü bir başlangıç yapar.
  • Sonbaharda ekim yaparken dikkat edilmesi gereken hava şartları nelerdir?
    Sonbaharda ekim yaparken sıcaklıkların çok düşmediği, don olaylarının yaşanmadığı dönemler tercih edilmelidir. Toprağın çok fazla yağış alması bitkilerin köklenmesini zorlaştırabilir, bu yüzden yağış dengesi de önemlidir.
  • Sonbaharda ekilen sebzeler ne zaman hasat edilir?
    Sonbaharda ekilen sebzelerin hasat zamanı türüne bağlıdır. Ispanak ve roka gibi sebzeler 4-6 hafta içinde hasat edilebilirken, karnabahar ve brokoli gibi sebzeler kış sonuna doğru hasat edilir.
  • Sonbaharda ekilen meyve ağaçları ne zaman meyve verir?
    Sonbaharda ekilen meyve ağaçları genellikle 2-3 yıl sonra meyve vermeye başlar. Bazı ağaçlar, iklim koşullarına ve bakım kalitesine bağlı olarak daha erken ya da geç meyve verebilir.
  • Sonbaharda hangi soğanlı bitkiler ekilebilir?
    Sonbaharda lale, nergis, sümbül, çiğdem gibi soğanlı bitkiler ekilebilir. Bu bitkiler kış aylarında dinlenir ve ilkbaharda çiçek açarak bahçenizi renklendirir.
  • Sonbaharda ekim yaparken toprak hazırlığı nasıl yapılmalıdır?
    Sonbaharda ekim yapmadan önce toprak derinlemesine işlenmeli, yabani otlardan arındırılmalı ve organik gübre ile zenginleştirilmelidir. Toprağın geçirgenliği arttırılarak, bitkilerin köklenmesi kolaylaştırılır.
  • Sonbaharda ekilen çiçekler kışa nasıl hazırlanır?
    Sonbaharda ekilen çiçekler kışa girerken soğuk havaya karşı dayanıklı hale getirilmelidir. Toprağın üzerine organik malç serilerek köklerin donmasını önleyebilirsiniz. Ayrıca, düzenli sulama ile bitkilerin gelişimi desteklenmelidir.
  • Sonbaharda ekim yaparken sulama düzeni nasıl olmalıdır?
    Sonbaharda bitkiler, toprağın nemli kalması için düzenli sulanmalıdır. Ancak, aşırı sulama kök çürümesine neden olabilir. Yağışlı dönemlerde sulamayı azaltarak, bitkilerin doğal nemden faydalanmasını sağlayabilirsiniz.
  • Sonbaharda ekilen sebzeler için gübreleme nasıl yapılmalıdır?
    Sonbaharda ekilen sebzeler için organik gübre veya kompost kullanmak idealdir. Toprağa gübre eklemek, bitkilerin kış boyunca köklenmesini ve ilkbaharda güçlü bir şekilde büyümesini sağlar. Fazla gübre kullanmaktan kaçınılmalıdır.